Z prognoz przedstawionych w najnowszym raporcie ABSL Sektor Nowoczesnych Usług Biznesowych w Polsce 2021 wynika, że w nadchodzącym roku liczba miejsc pracy w sektorze wzrośnie o 6%, do blisko 377 000. Systematyczny wzrost zatrudnienia, w jednym z najszybciej rosnących sektorów polskiej gospodarki, stymuluje rozwój rynku powierzchni biurowych. Umacnia również pozycję Polski jako atrakcyjnej lokalizacji dla inwestorów.
Jak wynika z danych Colliers przedstawionych w raporcie rocznym ABSL, Polska jest dziś największym rynkiem biurowym w Europie Środkowej i Wschodniej, oferując 11,9 mln m kw. powierzchni biurowej. Poza rosnącym sektorem usług biznesowych, rynek nieruchomości komercyjnych kształtują również trendy będące skutkiem pandemii COVID-19. Wśród nich kluczowe są zjawiska takie, jak przejście na hybrydowy tryb pracy oraz tworzenie elastycznego środowiska wspierającego efektywność i dostosowanego do potrzeb pracowników.
Spis treści:
Wysoki poziom aktywności deweloperów na rynku nieruchomości komercyjnych
Jednym z kluczowych czynników wspierających rozwój sektora nowoczesnych usług dla biznesu jest dostępność nowoczesnych biur. Efektem wieloletniej współpracy deweloperów, inwestorów i najemców z sektora jest stały wzrost rynku powierzchni komercyjnych w największych aglomeracjach w Polsce, w tym m.in. Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Łodzi, Poznaniu, Trójmieście i Katowicach.
Pomimo spowolnienia gospodarczego, w 2020 r. oddano do użytku ponad 707 tys. m kw. nowych obiektów, co stanowi poziom porównywalny z 2019 r. Aktywność deweloperów utrzymuje się na wysokim poziomie i na koniec I kwartału 2021 r. w budowie było prawie 1,1 mln m kw. nowoczesnych powierzchni biurowych. Około 35% nowych projektów jest zlokalizowanych w Warszawie.
– Obserwujemy pojawiające się na rynku nowe trendy i przemiany biznesowe, które będą kształtować przyszłość całego regionu. Jestem przekonana, że Europa Środkowo-Wschodnia ma świetlaną przyszłość i jest bardzo dobrym miejscem do inwestowania. Sektor usług dla biznesu już od dawna jest dla nas największą grupą najemców i motorem napędowym rynku biurowego w tym regionie, dlatego bacznie obserwujemy co się dzieje w tej branży. Cieszymy się, że duże międzynarodowe firmy nadal rozwijają się w Polsce. Nasza strategia biznesowa w Polsce niezmiennie zakłada skupienie się na największych ośrodkach miejskich. Poza Warszawą jesteśmy we Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku, Poznaniu, Katowicach i Łodzi – mówi Katarzyna Zawodna-Bijoch, prezeska i CEO spółki biurowej Skanska w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Dojrzałość rynku biurowego i dostosowanie do wyzwań pandemii
Pandemia COVID-19 wywarła znaczący wpływ na rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce i wynajem powierzchni biurowych. Z analiz wynika, że kluczowym aspektem pozostaje brak przewidywalności co do globalnego rozwoju sytuacji. Dlatego też wiele firm odracza w czasie procesy decyzyjne dotyczące nowych umów najmu.
Eksperci Colliers przewidują wzrost liczby umów podnajmu oraz renegocjacji wcześniej zawartych kontraktów. Według analiz specjalistów, najemcy preferują renegocjowanie umów i uzyskanie bardziej korzystnych warunków zamiast zmiany lokalizacji biura.
– Obecnie obserwujemy wzrost renegocjacji umów najmu na rynku nieruchomości biurowych oraz trend wzrostowy w liczbie podnajmów. Niektóre firmy decydują się na redukcję powierzchni, mimo wzrostu zatrudnienia. Takie decyzje warto podejmować w kontekście perspektywy długoterminowej, z uwzględnieniem celów biznesowych organizacji, planów rozwoju oraz potrzeb pracowników. Obserwując nastroje wśród klientów, szczególnie z sektora IT, widzimy chęć wdrażania hybrydowego modelu pracy. Dla rynku biurowego będzie to oznaczało wolniejszy proces komercjalizacji. Szacujemy, że ten stan utrzyma się jeszcze przez około 2-3 lata. Jednak nowe firmy, które pojawiają się na rynku oraz wzrost liczby pracowników w sektorze nowoczesnych usług biznesowych przyczynią się do zapełniania wolnych powierzchni i generowania popytu na kolejne budynki biurowe – mówi Monika Rajska-Wolińska, Dyrektor Generalna Colliers na region Europy Środkowo-Wschodniej.
Jednoznaczny trend w kierunku nowej koncepcji miejsca pracy
Jednym z głównych trendów uwypuklonych w raporcie ABSL, mającym wpływ na nieruchomości biurowe, jest zmiana modelu pracy na hybrydowy lub całkowicie zdalny. Jak pokazują wyniki badań Colliers, po roku trwania pandemii prawie 67% pracowników stwierdziło, iż chciałoby pracować z domu więcej niż 2 dni w tygodniu. To dwa razy więcej osób niż na początku lockdownu (37%).
Oznacza to, że post-pandemiczna rzeczywistość będzie wymagała nowych wzorców zachowań i zdefiniowania na nowo roli przestrzeni biurowej. Biura pozostaną ważną częścią kultury firm, umożliwiając budowanie zespołu i bezpośrednie interakcje. Głównym wyzwaniem dla pracodawców będzie stworzenie środowiska pracy jako elastycznego ekosystemu, dostosowanego do potrzeb pracy indywidualnej oraz zespołowej. To środowisko będzie obejmować tradycyjne biuro, dom oraz przestrzenie alternatywne, czyli miejsca publiczne takie jak kawiarnie, przestrzenie co-workingowe czy inne miejsca do pracy dostępne w formule on-demand.
Według danych Colliers przed pandemią ok. 80% typowej powierzchni biurowej przeznaczonych było do pracy indywidualnej. W przyszłości ta proporcja ulegnie zmianie – nawet 50% lub więcej powierzchni będzie przeznaczone na rozwiązania wspierające współpracę i interakcje. Oznacza to mniejsze zapotrzebowanie na długoterminowy najem powierzchni i rozpowszechnienie się modelu „hub & spoke”, w którym firma posiada biuro główne oraz w elastyczny sposób korzysta z powierzchni dodatkowych, bardziej sprzyjających efektywnej pracy.
– Najbliższe miesiące przyniosą redefinicję funkcji biurowej. W nowej roli biuro usprawni budowanie zespołu i wzmocni tożsamość firmy, a także poczucie przynależności do organizacji. Według najnowszych badań tego właśnie najbardziej brakuje pracownikom pracującym zdalnie – mówi Wojciech Popławski, wiceprezes ABSL.
