Jak i gdzie Polak robi zakupy? Czy planuje wydatki? Czy chętnie korzysta z promocji lub „gratisów”? Czy w wyborze produktu kieruje się ceną? Jakimi konsumentami są Polacy? Na te i inne pytania dotyczące zwyczajów zakupowych Polaków odpowiada badanie PAYBACK Consumer Monitor, przeprowadzone na zlecenie firmy Loyalty Partner Polska.
Spis treści:
Idzie Polak na zakupy, ale dokąd?
Hipermarkety w Polsce są trzecim pod względem zainteresowania miejscem, do którego Polacy wybierają się po zakupy spożywcze, chemię, czy kosmetyki. Trochę większym zainteresowaniem cieszą się ogólnospożywcze sklepy osiedlowe oraz dyskonty – pokazuje badanie PAYBACK Consumer Monitor. W hipermarketach najchętniej kupują młodzi w wieku od 18 do 35 lat, a do dyskontów częściej zaglądają osoby po 36 roku życia. Klientami osiedlowych sklepów są głównie osoby starsze, powyżej 56 lat, często emeryci. Odzież i obuwie wielu Polaków nabywa na bazarach i targowiskach (28%). Są to głównie osoby w średnim wieku, ludzie mniej zamożni, z niższym wykształceniem oraz pochodzący z małych miasteczek i wsi. Galerie handlowe (20%) oraz specjalistyczne sklepy prywatne (20%) cieszą się nie mniejszą popularnością wśród klientów kupujących ubrania. Choć tu profil ich jest już inny – to głównie osoby młodsze, mieszkańcy dużych miast i aglomeracji miejskich, o lepszym wykształceniu i statusie majątkowym.
Polski konsument – rozważny i… świadomy
Z badania PAYBACK Consumer Monitor wyraźnie wynika, że Polacy kupują z głową – 67% sprawdza datę ważności produktów, a 59% porównuje ceny przy kasie do tych na półkach sklepowych. W grę nie wchodzą też zbędne zakupy, 69% dobrze wie, czego potrzebuje. Konsumenci zdecydowanie stawiają na wygodę (47%) raczej niż na modę (4%) oraz cenią praktyczność (30%) nad elegancję (4%).
Bez względu na to, co kupuje polski konsument, kieruje się najpierw ceną, następnie jakością, a wybierając produkty spożywcze zwraca uwagę na ich świeżość. Cena (61%), a potem jakość (48%) są dla ogółu Polaków istotne również przy zakupie kosmetyków. Ciekawe, że dla osób w wieku 26-33 lata w tej kategorii produktów jest odwrotnie, ważniejsza jest jakość niż cena (odpowiednio 64% i 54%), podobnie dla singli i osób wykształconych. Nie bez znaczenia jest też marka – 37% Polaków woli markowe kosmetyki. Wybierając ubranie i buty Polacy przyjmują jeszcze jedno istotne kryterium – wygląd, a w przypadku sprzętu RTV/AGD ważne są parametry techniczne. Warto też zauważyć, że 21% klientów jest skłonne zapłacić więcej za produkt dlatego, że jest markowy. Częściej są to mieszkańcy większych miast, panie oraz single.
Klient trudny, czy wymagający?
Zanim Polak wyruszy na jakiekolwiek zakupy sprawdzi ceny regularnych produktów i porówna je, najczęściej w różnych sklepach. Pomimo tego, że na ogół planuje wydatki, to raczej nie korzysta z list zakupowych. Niech jednak nikomu nie wydaje się, że taki klient to „łatwy łup”. Polscy konsumenci nie ufają sprzedawcom, 57% nie daje się im przekonać. Polak kupuje głównie z wyższej konieczności, a przede wszystkim aby wymienić stary zużyty produkt na nowy. Niechętnie też próbuje nowości – woli sprawdzone rozwiązania. Uwaga, Polacy o zakupach nie rozmawiają – tak uważa 61% badanych. Blisko połowa badanych nie widzi nawet potrzeby konsultowania się w tej kwestii z bliskimi. Choć 44% mężczyzn przyznaje się, że korzysta ze wsparcia partnerek.
Od dynamicznych z kasą do domatorów z tradycjami
„Wyniki badania PAYBACK Consumer Monitor pokazały, że polski konsument jest ogólnie wymagający i bardzo świadomy. Jednak obraz ten jest bardziej zróżnicowany.” – zapewnia Marcin Drzewiecki, Dyrektor Marketingu Loyalty Partner Polska i dodaje „Polskie społeczeństwo można podzielić na dwa segmenty: konsumentów nowoczesnych i konserwatywnych. A w każdym z nich zarysowały się po 3 grupy. Dynamiczni z kasą, eleganccy z klasą, życiowi optymiści to grupa nowoczesnych konsumentów. W segmencie konserwatywnym znaleźli się praktyczni konformiści, oszczędni z aspiracjami oraz tradycyjni domatorzy. Każdy z typów jest inny i czym innym kieruje robiąc zakupy”.
Warto przyjrzeć się bliżej poszczególnym segmentom. Konsumenci nowocześni to głównie osoby młodsze z lepszymi dochodami. Dynamiczni z klasą cenią sobie szybkość i wygodę, dlatego korzystają z nowoczesnych sklepów, gdzie zakupy robią raz na jakiś czas. Dla nich liczy się marka produktu i rzeczy, które pozwalają im się wyróżnić. To głównie mężczyźni między 26 a 45 rokiem życia, żonaci lub w stałych związkach, dobrze zarabiający. Eleganccy z klasą cenią sobie jakość i dlatego są skłonni zapłacić więcej za produkty, które ją gwarantują. Lubią robić zakupy i mieć przy tym wybór, bo szukają rzeczy eleganckich. Dlatego kupują w nowoczesnych sklepach, ale zaglądają też do tych osiedlowych. To głównie młode kobiety w wieku 18-35 lat, o wysokich dochodach. Życiowi optymiści lubią zakupy i robią je bez pośpiechu w różnych miejscach, relaksując się przy tym. Chętnie oglądając nowości, ale przeważnie dobrze planują swoje zakupy. Często odwiedzają sklep tylko po to, aby zakupić produkt zauważony w gazetce reklamowej lub na wyprzedaży czy w promocji. Zwracają uwagę na wysoką jakość oraz parametry techniczne, cenią wygodę. Do tej grupy należą osoby w wieku 18-45 lat, wśród nich jest duża grupa singli.
W segmencie konsumentów tradycyjnych znajdziemy przede wszystkim osoby starsze i mniej zamożne. Praktyczni konformiści kupują produkty spożywcze w tradycyjnych sklepach, zaś ubrania na bazarach. Nie przepadają za zakupami, więc robią je szybko. Wybierają znane i sprawdzone produkty. Zwracają uwagę na łatwość, wygodę użytkowania, jak również na okres gwarancyjny i na korzystną cenę regularną. Kupują kiedy muszą, ale zdarza im się kupować rzeczy, których potem w ogóle nie używają. To głównie osoby po 45 roku życia, o niższych dochodach. Oszczędni z aspiracjami to przeważnie kobiety po 36 roku życia. Korzystają głównie ze sklepów tradycyjnych, bazarów, centrów handlowych i outletów. Planują swoje zakupy i korzystają z okazji np. kupując na wyprzedażach. Wiele z nich nastrój i atmosferę w sklepie przedkłada nad oferty promocyjne. Chcą mieć to, co mają inne osoby w ich otoczeniu.
Tradycyjni domatorzy korzystają głównie z tradycyjnych sklepów, bazarów, centrów handlowych i outletów. Planują swoje zakupy i przygotowują listy. Uważają, iż jakość większości marek na rynku jest porównywalna, dlatego przy zakupie artykułów codziennego użytku kierują się ceną. Kupują, kiedy muszą, aktywnie szukają informacji o promocjach i wyprzedażach. Do tej grupy należą kobiety po 46 roku życia, często wdowy.
