Pojawienie się generatywnej sztucznej inteligencji oraz jej gwałtowny rozwój ma bezprecedensowy wpływ na biznes. Aż 80 proc. liderów spodziewa się transformacji swojego przedsiębiorstwa w wyniku adopcji tej technologii w przeciągu najbliższych trzech lat – wynika z raportu The State of Generative AI in the Enterprise, przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte. Jednocześnie 78 proc. ankietowanych dostrzega potrzebę wprowadzenia odpowiednich regulacji prawnych dotyczących sztucznej inteligencji.
Raport The State of Generative AI in the Enterprise uwzględnia opinie ponad 2 800 liderów biznesu i technologii zaangażowanych we wdrażanie lub testowanie możliwości generatywnej sztucznej inteligencji w swoich organizacjach. Badanie obejmuje respondentów z 16 rynków i będzie publikowane kwartalnie.
Zdecydowana większość liderów podziela pogląd, że generatywna sztuczna inteligencja zmieni sposób działania ich organizacji w perspektywie trzech lat. Spośród nich co trzeci zarządzający zakłada, że transformacja ta nastąpi w perspektywie bieżącego roku. Analogicznie jak w przypadku innych nowych technologii, tak przy adopcji generatywnej sztucznej inteligencji większość firm koncentruje się początkowo na wykorzystaniu nowych narzędzi do osiągniecia poprawy efektywności i redukcji kosztów. Liderzy globalnych firm wykorzystują generatywną AI w celach taktycznych, takich jak poprawa wydajności (56 proc.) czy redukcja kosztów (35 proc.), a jedynie co trzeci ankietowany deklaruje poszukiwanie korzyści w obszarze innowacji i wzrostu (29 proc.) czy wprowadzania nowych produktów i usług. Zdecydowana większość badanych liczy na wzrost produktywności w przedsiębiorstwie (91 proc.).
Ankietowani, którzy deklarują wyższy poziom wiedzy w obszarze generatywnej sztucznej inteligencji w swojej organizacji, kładą mniejszy nacisk na cele taktyczne i częściej koncentrują się na możliwości tworzenia nowych pomysłów i wyciągania nowych wniosków (23 proc. w porównaniu z 19 proc. dla całej puli respondentów). Co więcej, prawie trzy czwarte spośród najbardziej zaawansowanych technologicznie firm zaczyna wykorzystywać sztuczną inteligencję do rozwoju swoich produktów oraz działań badawczo-rozwojowych. Są to kluczowe czynniki napędzające innowacje i wzrost.
Niezależnie jednak od celów adopcji generatywnej AI, dwie trzecie (62 proc.) respondentów deklaruje, że dominującą emocją, która towarzyszy im w odniesieniu do tej technologii, jest podekscytowanie. Jednak w przypadku aż 30 proc. ankietowanych entuzjazm jest podszyty poczuciem niepewności.
Zarządzający największymi globalnymi firmami nie poprzestają na wykorzystaniu generatywnej sztucznej inteligencji do usprawnienia procesów finansowych, IT czy HR, ale widzą potencjał do transformacji całych organizacji i zespołów. Jeśli zdaniem większości badanych zmiana ta wydarzy się w perspektywie trzech lat, to decyzje dotyczące jej kierunku muszą zapadać teraz. Co więcej, dwóch na pięciu badanych z organizacji najbardziej zaawansowanych pod względem adopcji AI twierdzi, że czuje presję konkurencji, jeśli chodzi o wykorzystanie nowych możliwości. Zastosowanie generatywnej AI może pozwolić na osiągniecie przewagi konkurencyjnej i znaczne korzyści w zakresie wprowadzania innowacji i budowania wartości dla organizacji – dodaje Piotr Mechliński, partner associate specjalizujący się w zakresie generatywnej sztucznej inteligencji, Deloitte.
Potrzebne zaufanie i regulacje
Czynnikiem, który pomaga budować zaufanie do generatywnej sztucznej inteligencji i jej możliwości są regulacje prawne. Blisko 80 proc. uczestników badania wskazuje na konieczność stworzenia odpowiednich przepisów na poziomie poszczególnych krajów. Niemal trzy czwarte liderów dostrzega też potrzebę zacieśnienia globalnej współpracy wokół zagadnień związanych ze sztuczną inteligencją. Na obecnym etapie rozwoju regulacji, samej technologii, jak i kompetencji wewnątrz organizacji, większość biznesów decyduje się na wykorzystanie gotowych rozwiązań z zakresu generatywnej sztucznej inteligencji. Co więcej, blisko połowa organizacji deklarujących najwyższe przygotowanie do adopcji nowej technologii wskazuje, że działania konkurencji obserwowane na rynku zwiększają presję na wdrożenie nowych rozwiązań w ich organizacjach.
Do najczęściej wykorzystywanych obecnie rozwiązań bazujących na generatywnej sztucznej inteligencji należą: aplikacje zwiększające produktywność (71 proc.), gotowe aplikacje AI (68 proc.), systemy do zarządzania przedsiębiorstwem wykorzystujące generatywną AI (61 proc.) oraz ogólnodostępne duże modele językowe, takie jak ChatGPT (56 proc.).
Na rynku polskim obserwujemy podobne tendencje. W pierwszej kolejności firmy najczęściej decydują się na wdrożenie gotowych aplikacji, takich jak pakiety programów biurowych. Później przechodzą do systemów klasy enterprise, które zawierają moduły wspierane przez AI. W miarę popularyzacji nowych technologii coraz więcej przedsiębiorstw będzie skłaniało się ku tworzeniu nowych rozwiązań opartych na dostępnych modelach, lecz dostosowanych do swoich potrzeb i wykorzystujących wiedzę specyficzną dla swojej organizacji. Choć wszyscy najwięksi dostawcy systemów klasy enterprise planują wprowadzić do swojej oferty oprogramowanie wyposażone w generatywną AI, to obecnie takie rozwiązania w systemach ERP czy CRM wciąż stanowią nowość. Jako polski zespół Deloitte Digital z sukcesem zrealizowaliśmy globalnie pierwsze wdrożenie rozwiązania GenAI w oparciu o technologię Salesforce (Einstein GPT) w sektorze finansowym, które umożliwia lepszą obsługę klientów – mówi Aleksander Pruziński, partner, CE Salesforce Alliance Leader, Deloitte Digital CE.
Budowanie kompetencji w zakresie AI
Wraz z rozwojem nowej technologii i zmianami, jakie jej stosowanie przyniesie w organizacjach konieczna będzie zmiana sposobu zarządzania talentami – opinie, że nastąpi to w przeciągu 3 lat podziela ponad 70 proc. badanej kadry zarządzającej. Co więcej, aż 17 proc. liderów globalnych firm uważa, że zmiany w strategii zarządzania talentami konieczne są od zaraz, a co czwarty ankietowany, że okażą się one niezbędne w perspektywie bieżącego roku.
W najbliższej przyszłości będziemy obserwować wzrost zaangażowania organizacji w pozyskiwanie i rozwój kompetencji pracowników w obszarze AI. Już teraz ponad 40 proc. przedstawicieli branży IT ankietowanych w Polsce uważa, że umiejętności w zakresie AI będą najbardziej cenione na rynku w perspektywie 2-3 lat. Jeśli jednak mówimy o głębszych transformacjach organizacji, potrzebne kompetencje wychodzą daleko poza analitykę danych czy IT. Kluczowe będzie określenie i uzyskanie długoterminowej wartości z dokonywanych zmian i wykorzystanie nowych możliwości we wszystkich obszarach działania biznesu. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że tylko co drugi badany przedstawiciel kadry zarządzającej w firmach globalnych uważa, że wystarczającym stopniu pokazuje swoim pracownikom możliwości, korzyści i wartości w zakresie stosowania generatywnej sztucznej inteligencji – mówi Zbigniew Łobocki, starszy menedżer w zespole Human Capital, Deloitte.
W celu przygotowania organizacji na wykorzystanie generatywnej sztucznej inteligencji, ponad 40 proc. zarządzających zdecydowało się postawić na pozyskanie talentów technicznych z rynku. Tyle samo organizacji rozpoczęło działania mające na celu edukację ogółu pracowników w zakresie AI, a 36 proc. stawia na strategie związane z doszkoleniem lub przekwalifikowaniem personelu. Na podjęcie wszystkich tych działań jednocześnie zdecydowało się blisko trzy czwarte organizacji deklarujących wysokie kompetencje związane z AI.
O badaniu
Z myślą o wspieraniu liderów w biznesie, technologii i sektorze publicznym w śledzeniu szybkiego postępu generatywnej AI, Deloitte przeprowadza serię kwartalnych ankiet. Seria jest oparta na raportach Deloitte State of AI in the Enterprise, które były publikowane corocznie przez pięć lat z rzędu. Pierwsza edycja badania została przeprowadzona wśród 2835 respondentów na poziomie od dyrektora do kierownika wyższego szczebla w sześciu branżach i 16 krajach między od października do grudnia 2023 roku. Branże: konsumencka; energetyczna, surowce i przemysł; usługi finansowe; nauki przyrodnicze i opieka zdrowotna; technologia, media i telekomunikacja; oraz sektor rządowy i usługi publiczne.
