Liczba przejęć z udziałem funduszy private equity spadła w Polsce o ponad 20 proc. w 2023 roku, wynika z analiz Bain & Company. Powodem był utrzymujący się wysoki kosztu kapitału oraz niepewna sytuacja makroekonomiczna i geopolityczna. Eksperci przewidują jednak, że wraz z oczekiwanymi obniżkami stóp procentowych na świecie oraz dzięki znacznym środkom zgromadzonym na inwestycje, międzynarodowe fundusze mogą w tym roku zwiększyć aktywność na rynku.
Według szacunków Bain & Company, w ubiegłym roku fundusze private equity oraz ich spółki portfelowe zrealizowały w Polsce łącznie 33 przejęcia. Oznacza to spadek wobec 2022 roku, gdy dokonano 42 transakcji. Wśród największych inwestycji przeprowadzonych przez inwestorów finansowych w Polsce było przejęcie mniejszościowego udziału operatora sieci paczkomatów InPost przez Grupę PPF, nabycie udziałów w spółce Autostrady Wielkopolskie przez francuski fundusz infrastrukturalny Meridiam oraz inwestycja Accel-KKR w producenta oprogramowania Symfonia z portfela Mid Europa Partners.
– Ostatni rok nie był łatwy dla rynku private equity przede wszystkim ze względu na utrzymującą się wysoką inflację i znaczny koszt pozyskania kapitału. Niepewność związana z sytuacją geopolityczną również mogła skłonić część międzynarodowych funduszy do zmniejszenia aktywności w naszym regionie – mówi Paweł Szreder, partner Bain & Company. – Jednak najgorsze wydaje się być za nami i spodziewamy się w tym roku większego zaangażowania zagranicznych funduszy na naszym rynku.
Eksperci Bain & Company szacują, że oprócz przejęć nowych aktywów w ubiegłym roku fundusze private equity dokonały w Polsce także około 10 wyjść z inwestycji, z czego większość dotyczyło sprzedaży spółek na rzecz inwestorów finansowych. Wśród największych tego typu transakcji była zamknięta w tym roku sprzedaż PKP Energetyka przez CVC Capital Partners, wyjście Abrisu z inwestycji w spółkę Velvet CARE czy sprzedaż firmy Dr Gerard przez Bridgepoint.
– Polska przyciąga uwagę wielu inwestorów zagranicznych, zarówno branżowych jak i z rynku private equity. Sprzyjają temu perspektywy szybszego niż w Europie Zachodniej wzrostu gospodarczego oraz atrakcyjne możliwości konsolidacji aktywów w wielu sektorach – dodaje Paweł Szreder. – W transakcjach sprzedaży spółek przez fundusze PE po stronie kupujących widzimy zarówno inwestorów branżowych, jak i inne fundusze, które przejmują atrakcyjne aktywa z zamiarem budowania regionalnych czempionów.
Jak podkreślają eksperci Bain & Company, w strategiach wielu funduszy private equity globalnie i w Polsce kluczową rolę odgrywają transakcje typu „buy and build”, czyli konsolidacji wybranych sektorów gospodarki, która wymaga dokonania wielu przejęć przez spółki portfelowe. Wysokie stopy procentowe negatywnie wpływają na korzyści z takiej strategii wynikające z rosnącego wykorzystania dźwigni finansowej i wzrostu mnożnika w wycenach przejmowanych firm.
Coraz większą rolę w poprawie efektywności i zwiększaniu wartości spółek portfelowych, a także przy przeprowadzaniu samych transakcji odgrywa sztuczna inteligencja (AI). Wiele funduszy i firm portfelowych zaczęło na większą skalę wykorzystywać Generatywne AI do usprawniania procesów podejmowania decyzji inwestycyjnych i przeprowadzania badania due diligence oraz szukania rozwiązań pozwalających zwiększyć zyski spółek.
Na rynku europejskim łączna wartość przejęć spółek dokonanych przez fundusze private equity spadła w ubiegłym roku niemal o połowę do 140 mld dolarów, co było najsłabszym wynikiem od 2016 roku, wynika z raportu Bain & Company. Łączna liczba przejętych spółek przez fundusze w Europie spadła rok do roku o 13 procent do 1133. Najwięcej przejęć dokonano w 2023 roku w sektorze technologicznym i przemysłowym. Jednocześnie wartość środków zgromadzonych przez fundusze na inwestycje wzrosła o 4 procent do najwyższego w historii poziomu 821 mld dolarów.
Cały raport Bain & Company nt. globalnego rynku private equity w 2023 roku dostępny jest na stronie: bain_report_global-private-equity-report-2024.pdf