Księgowi, nauczyciele, finansiści, osoby z doświadczeniem menedżerskim – to tylko kilka przykładowych zawodów, w których specjalizują się migranci z Ukrainy. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej podaje, że do sierpnia 2022 roku blisko 380 tysięcy Ukraińców znalazło pracę w Polsce. Teraz liczba legalnie zatrudnionych może być wyższa. Jednak czy wysokie kwalifikacje Ukraińców poszukujących pracy w swojej branży są wystarczające, aby wykonywać ich zawód w Polsce?
Spis treści:
Zatrudnienie Ukraińców jest prostsze, ale…
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa sprawiła, że zatrudnienie Ukraińców przebywających legalnie na terenie Polski stało się łatwiejsze. Formalności związane z uzyskaniem numeru PESEL czy zdobyciem tytułu pobytowego sprowadzono do minimum, a sam proces zatrudnienia Ukraińca stał się niemal tak prosty jak przyjęcie do pracy obywatela Polski. Czy te zmiany sprawiły, że osobom z Ukrainy jest łatwiej o znalezienie zajęcia? Z pewnością tak, ale niekoniecznie w swoim zawodzie… Dlatego może zdarzyć się, że na kasie w supermarkecie będzie pracować osoba z doktoratem, a sprzątaniem biur zajmie się wyspecjalizowana księgowa z dużym doświadczeniem. Oszczędności szybko topnieją, a życie w Polsce jest droższe niż w Ukrainie. To sprawia, że specjaliści z Ukrainy są zmuszeni do podjęcia jakiegokolwiek zajęcia zarobkowego – często bez względu na dopasowanie go do ich profilu zawodowego.
Bariera językowa przeszkodą w znalezieniu pracy
Dla Ukraińców ukierunkowanych na znalezienie pracy zgodnej z ich kwalifikacjami jedną z najpoważniejszych przeszkód jest brak znajomości języka polskiego. Coraz więcej firm wychodzi naprzeciw tej sytuacji. Sposobem na szybkie pokonanie bariery językowej może być zatrudnienie native speakera lub zapewnienie pracownikom z Ukrainy narzędzi pracy, w tym oprogramowania, w języku ukraińskim.
– Już od wielu miesięcy w Polsce utrzymuje się trend dostosowywania informacji umieszczonych w przestrzeni miejskiej do potrzeb językowych naszych gości. To zjawisko przeniosło się także na sferę biznesową, bo bardzo szybko zauważyliśmy, że i ukraińscy pracownicy, i Ukraińcy prowadzący własną działalność gospodarczą w naszym kraju po prostu potrzebują takich ułatwień. My jeszcze wiosną zdecydowaliśmy się na przygotowanie ukraińskiej wersji językowej naszej platformy SaldeoSMART. Dzięki temu i księgowi zza naszej wschodniej granicy, którzy chcą rozpocząć pracę zgodną z ich wykształceniem i kwalifikacjami w naszym kraju, i ukraińscy przedsiębiorcy współpracujący z polskimi biurami rachunkowymi mają znacznie ułatwione zadanie – tłumaczy Krzysztof Wojtas, prezes zarządu BrainSHARE IT, producenta programu SaldeoSMART.
Co trzeci pracodawca w Polsce chce zatrudnić Ukraińca
Jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny, chęć zatrudnienia Ukraińców wyraziło aż 31 proc. badanych firm. Do branż, w których zainteresowanie zatrudnieniem Ukraińców jest największe, zalicza się budownictwo, usługi czy produkcję przemysłową. PIE szacuje, że większym zainteresowaniem na polskim rynku pracy cieszą się Ukrainki. Dane Polskiego Instytutu Ekonomicznego sugerują, że na legalną pracę w Polsce może liczyć ponad 250 tys. z nich.
Co ciekawe, tylko 12 procent badanych przedsiębiorców wskazuje na to, że profil zawodowy migrantów nie odpowiada wymaganiom stawianym przez ich firmę. W tej grupie mogą się mieścić przedsiębiorstwa poszukujące specjalistów z biegłym językiem polskim. Dlatego część Ukraińców poszukujących pracy w Polsce bierze sprawy w swoje ręce i decyduje się na założenie własnej działalności gospodarczej.
Coraz więcej ukraińskich przedsiębiorców w Polsce
– Podczas konferencji organizowanej przez Międzynarodowy Kongres Biur Rachunkowych MKBR w Kielcach usłyszeliśmy, że w Polsce jest zarejestrowanych 93 tys. firm zagranicznych, z czego aż 23 tys. firm ukraińskich. To duża liczba – mówi Krzysztof Wojtas z SaldeoSMART.
Według szacunków PIB migrantom dużo łatwiej funkcjonować w sektorach hotelarsko-gastronomicznym i indywidualnej działalności usługowej, ale nie tylko! Duży sukces mają szansę odnieść również firmy świadczące usługi informatyczne. HTML i SQL nie zna barier językowych, dzięki czemu specjalistom z branży IT może być łatwiej na polskim rynku pracy niż np. wykwalifikowanym księgowym.
Ukraińscy księgowi mają jeszcze trudniej
Obywatele Ukrainy z doświadczeniem w księgowości mogą nie mieć tyle szczęścia co informatycy. Poza koniecznością opanowania języka muszą bowiem zapoznać się z przepisami podatkowymi obowiązującymi w Polsce. Nieustannie zmieniające się regulacje wprowadzane przez kolejne nowelizacje Polskiego Ładu są trudne do opanowania przez polskich księgowych, a co dopiero przez obcokrajowców, którzy do tej pory mieli doświadczenie z innym systemem podatkowym.
Dużym ułatwieniem dla zatrudniania ambitnych migrantów może okazać się proponowanie im przyjaznego środowiska pracy: dwujęzycznych współpracowników, dodatkowych wersji językowych branżowego programowania, a także kursów prowadzonych przez ukraińskich szkoleniowców. Coraz więcej firm decyduje się na taki krok, a to może wpłynąć na jeszcze większe ożywienie gospodarki, które w aktualnej sytuacji ekonomicznej Polski jest niezbędne.