Na ostatnim posiedzeniu 6 października 2022 Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe na dotychczasowym poziomie. Wbrew oczekiwaniom rynku i prognozom ekonomistów. Mimo wysokiego – wyższego niż prognozowano – wrześniowego odczytu inflacji na poziomie 17,2 proc. r/r. Jednak oczywiście ku zadowoleniu i uldze kredytobiorców, którym przez ostatni rok raty boleśnie wzrosły. Jakie były powody tej zaskakującej decyzji? Prezes NBP wymienił cztery przesłanki:
- Po pierwsze dotychczasowe działania RPP ograniczyły popyt na kredyty, szczególnie gospodarstw domowych.
- Po drugie stopniowo wygasają pierwotne szoki, które spowodowały inflację- szoki energetyczne i napięcia w liniach dostaw.
- Po trzecie polityka pieniężna działa z opóźnieniem. Jej efekty będą odczuwalne w kolejnych kwartałach i nie kierujemy się bieżącymi odczytami inflacji. Pełny wpływ 11 podwyżek stóp procentowych zobaczymy w przyszłym roku.
- Po czwarte politykę pieniężną zaczęły zacieśniać inne banki centralne, nasza polityka staje się dzięki temu od razu skuteczniejsza.
Spis treści:
Czy w związku z tym można spodziewać się utrzymania stóp na niezmiennym poziomie na listopadowym posiedzeniu RPP?
Choć z ostatniej konferencji po posiedzeniu RPP „między wierszami” wybrzmiewał wniosek, że stopy nie będą już podnoszone to Prezes NBP kilkukrotnie podkreślił, że jest to zatrzymanie cyklu podwyżek, a nie jego formalny koniec. Furtka pozostaje otwarta. W listopadzie zostanie opublikowana przygotowywana przez NBP projekcja inflacji i PKB. Dane w niej zawarte pomogą Radzie ocenić skutki dotychczasowych podwyżek. Jeśli okaże się, że czynniki wewnętrzne powodujące inflację rozwijają się, będzie to wskazaniem do kolejnych podwyżek.
Jest niemal pewne, że ta makroekonomiczna projekcja wskaże na wyższą inflację niż projekcja lipcowa oraz utrzymywanie się inflacji powyżej celu NBP w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej.
W październiku 2022 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wg szybkiego szacunku GUS wzrosły o 17.9% r/r, a w stosunku do września 2022 r. wzrosły o 1,8% i nie widać szans na to, żeby w najbliższych miesiącach wskaźnik ten spadł. Spodziewany szczyt inflacji przesunął się na luty 2023 i wg prognoz przekroczy 20%.
Jakiej podwyżki stóp można się spodziewać?
Ekonomiści Credit Agricole prognozują, że RPP podniesie stopy procentowe o 25 pb na posiedzeniach w listopadzie i grudniu i tym samym zakończy cykl zacieśniania polityki pieniężnej ze stopą referencyjną na docelowym poziomie równym 7,25 proc.
Wg ekonomistów ING Rada podniesie stopy procentowe o 25pb (scenariusz bazowy), chociaż prawdopodobieństwo, że stopy procentowe ponownie pozostaną bez zmian, także jest wysokie.
Joanna Tyrowicz (Członkini RPP) widzi przestrzeń do podwyżki stóp procentowych nawet o 100 pb: „Oczekiwania inflacyjne w Polsce są bardzo wysokie i mamy bardzo mocno ujemną realną stopę procentową. Realna stopa procentowa uwzględnia dzisiejszą stopę referencyjną NBP oraz oczekiwania inflacyjne. Tak mierzona stopa procentowa w Polsce jest silnie ujemna, a to oznacza, że pomimo 11 podwyżek stóp procentowych w ostatnim roku, w praktyce prowadzimy w Polsce luźną politykę pieniężną. Z tej perspektywy patrząc, nie ma najmniejszych wątpliwości, że powinniśmy zacieśniać politykę pieniężną tak werbalnie, jak i za pomocą stopy procentowej „- wyjaśnia.
Wg analityków Goldman Sachs RPP będzie zmuszona podwyższyć stopy procentowe do 8 proc. W najbliższym czasie utrzymane zostanie „gołębie” nastawienie NBP, ale kurs ten zostanie skonfrontowany z wysoką inflacją bazową oraz presją płacową, znaczącym złagodzeniem polityki fiskalnej w 2023 r., a także wysokim deficytem na rachunku obrotów bieżących.
Kolejnym argumentem przemawiającym za podwyżką jest fakt, że stawka WIBOR od połowy października znowu rośnie, a to oznacza, że rynek oczekuje, że w listopadzie członkowie Rady Polityki Pieniężnej mogą powrócić do podwyżki stóp procentowych.
Co to oznacza dla kredytobiorców?
Poniższa tabela przedstawia, jak może zmienić się rata kredytu względem następnych podwyżek stóp procentowych w kilku wariantach tj. podwyżki o 0,25 p.p., 0,5 p.p. i 1 p.p. Nie wiemy dokładnie jak zachowa się WIBOR po kolejnej podwyżce, ponieważ nie jest to zależność 1:1, ale taką właśnie przyjmę na potrzeby wyliczeń. Za przykład posłuży kredyt wysokości 300 tysięcy, zaciągnięty na 30lat, z marżą banku na poziomie 2%.
| Warianty | Oprocentowanie | Wysokość miesięcznej raty w zł | Koszt odsetkowy w zł |
| wartość na dzień 02.11.2022- WIBOR 3M – 7,51% | 9,51% | 2525 | 608911
|
| dla WIBOR 3M na poziomie 7,76% | 9,76% | 2580 | 628680 |
| dla WIBOR 3M na poziomie 8,01% | 10,01% | 2635 | 648575 |
| dla WIBOR 3M na poziomie 8,51% | 10,51% | 2746 | 688726 |
Ekspert: Karolina Jurek, ekspert kredytowy Lendi
