Spis treści:
Stres w pracy – co go powoduje?
Stres w pracy może być powodowany przez wiele czynników. Bardzo często przyczynia się do tego przepracowanie i zmęczenie, zostawanie dłużej w pracy, branie nadgodzin, posiadanie zbyt dużej ilości obowiązków, które przekraczają możliwości czasowe i kompetencje pracownika. W znacznym stopniu na poziom stresu w pracy wpływa jej atmosfera. Konfliktowe środowisko pomiędzy pracownikami lub szefem i pracownikami, ostracyzm społeczny (wykluczenie lub zignorowanie przez pozostałych pracowników), a także mobbing w znacznym stopniu zwiększają stres powodowany pracą. Sprzyja mu również duża odpowiedzialność, nieadekwatna wysokość pensji do wkładanego wysiłku w pracę, brak możliwości rozwoju kariery, monotonia pracy, praca w trudnych warunkach (hałas, niskie lub wysokie temperatury, kontakt z substancjami szkodliwymi).
Objawy stresu
Stres może objawiać się w różny sposób. Do najczęstszych, początkowych symptomów zalicza się trudności z koncentracją, obniżenie nastroju, zwiększoną potliwość, przyspieszone bicie serca, problemy z zasypianiem, drżenie rąk oraz dolegliwości żołądkowo-jelitowe takie jak np. bóle brzucha, biegunka, niestrawność. Niestety, odległe skutki przewlekłego stresu są znacznie poważniejsze. Stres biologiczny i psychiczny uważany jest jako czynnik ryzyka rozwoju wielu chorób. Jest ich bardzo wiele, lecz wśród tych najczęściej występujących wymienić można cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, otyłość, zespół metaboliczny, zaburzenia snu, depresję stresozależną, zespół przewlekłego zmęczenia, a nawet zaburzenia neurodegeneracyjne.
Jak poradzić sobie ze stresem w pracy ?
Jak poradzić sobie ze stresem? Na początku powinniśmy poszukać u siebie źródła stresu. Wiedząc co konkretnie go powoduje, będzie można podjąć ukierunkowane działanie. Nawet jeśli nie możemy zmienić sytuacji, można postarać się spojrzeć na problem z innej perspektywy. Czasami można nadinterpretować niektóre zdarzenia, niepotrzebnie się stresując. Nie warto zakładać czarnego scenariusza, lecz skupić się na działaniach w danym momencie. Kiedy zadamy sobie pytanie „co najgorszego może się stać?” zazwyczaj okazuje się, że nic poważnego. Nie powinniśmy denerwować się sytuacjami, na które nie mamy wpływu. Stres warto również zwalczać humorem. W pracy należy zachować asertywność i nie dać się wykorzystywać np. zostając po godzinach czy realizując zadania innych pracowników. Należy zachować przyjemną atmosferę w pracy, lecz mieć jasno wyznaczone granice. W redukcji stresu pomaga także dobra organizacja czasu. Warto stworzyć listę zadań z przemyślaną kolejnością, zaplanować przerwy oraz czas po pracy. Powinno się widocznie oddzielić czas poświęcany na pracę od czasu wolnego. Warto zrekompensować sobie w nim trudności dnia czy tygodnia. Mimo obowiązków domowych, powinno się codziennie znaleźć czas na ulubione czynności, czy to będzie spacer, czytanie książki, spotkanie ze znajomymi czy realizowanie swojego hobby.
W radzeniu sobie ze stresem mogą pomóc również regularna aktywność fizyczna oraz techniki relaksacyjne takie jak kontrola oddechu, medytacja czy aromaterapia z użyciem olejku lawendowego, melisowego, rozmarynowego lub cytrynowego. Niektóre naturalne roślinne substancje mogą zwiększyć odporność organizmu na stres. Mowa tu o adaptogenach, do których zaliczamy m.in. ashwagandhę, różeniec górski, schisandra, żeń-szeń, gotu kola, korzeń lukrecji.
Przypisy
- A. Cunanan i inni, The general adaptiation syndrome: a foundation for the concept of perioditization. „Sports Medicine”, 2018, vol. 48(4).
- Implications for neurodegenerative diseases,„Neurobiology of disease”, 2020, vol. 134(1).
- A. Tomiyama, Stress and obesity, „Annual review of psychology”, 2019, vol. 70(1).
- L. Mei-Yan i inni, Association between psychosocial stress and hypertension: a systematic review and meta-analysis, „Neurological research”, 2017, vol. 39(6).
- K. Rygiel, Wybrane techniki relaksacyjne oraz możliwości ich zastosowania w kontekście zaburzeń i chorób psychofizycznych związanych ze stresem, „Neuropsychiatria i Neuropsychologia”, 2017, vol. 12(3).
- Z. Zdrojewicz, K. Minczakowska, K. Klepacki, Rola aromaterapii w medycynie, „Family Medicine & Primary Care Review”, 2014, vol. 16(4).
