Rok 2017 należał do regionów – Colliers International opublikował raport o rynku biurowym

Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International
Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International

W 2017 roku najwięcej nowych biur powstało w miastach regionalnych – oddano tam do użytku 2/3 spośród 736 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Zmniejszył się poziom pustostanów i na dziewięciu największych rynkach Polski spadł z 12,7% do 10,8% – wynika z najnowszego raportu biurowego Colliers International podsumowującego rynek biur w Warszawie i 6 miastach regionalnych. W publikacji znalazły się także informacje na temat wynagrodzeń pracowników w sektorze biurowym opracowane przez firmę manaHR.

Stolica nadal na prowadzeniu

Warszawa, z blisko 5,2 mln mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, pozostaje największym rynkiem biurowym w Polsce. W 2017 roku oddano tu do użytku 275 tys. mkw. (27 projektów), głównie w dzielnicy Mokotów, okolicach ulicy Żwirki i Wigury oraz w Centrum, gdzie podpisano najwięcej umów najmu (208 tys. mkw.).

Paweł Skałba, senior partner w Colliers International, dyrektor Działu Powierzchni Biurowych
Paweł Skałba, senior partner w Colliers International, dyrektor Działu Powierzchni Biurowych

 Całkowity wolumen transakcji najmu w aglomeracji warszawskiej zwiększył się o 9% w stosunku do 2016 roku i wyniósł prawie 821 tys. mkw. Dużą aktywność najemców widać w zakresie podpisywania nowych umów najmu – nowe kontrakty stanowiły aż 63%, a renegocjacje 26%. Ekspansje zajęły pozostałe 11%. Największą transakcją na rynku warszawskim była nowa umowa najmu i ekspansja Citi Service Center Poland w Generation Park X –  mówi Paweł Skałba, senior partner w Colliers International, dyrektor Działu Powierzchni Biurowych.

Współczynnik pustostanów w Warszawie zmalał o 2,5 p.p w stosunku do poprzedniego roku i wyniósł 11,7%. Powodem był wysoki popyt na biura oraz zdecydowanie niższa niż w 2016 r. nowa podaż. Stawki najmu za powierzchnie biurowe w stolicy pozostały najwyższe na polskim rynku i utrzymywały się na stabilnym poziomie. Niewielki wzrost czynszów było widać w najlepiej zlokalizowanych nowych projektach. Stawki w strefach centralnych wynosiły od 17 do 23 euro za mkw. miesięcznie.

Rynek małopolski wciąż rośnie

Wśród rynków regionalnych najlepsze wyniki odnotował Kraków – największy w Polsce ośrodek nowoczesnych usług dla biznesu. Cieszące się dużym zainteresowaniem firm z sektora IT oraz start-upów miasto stale powiększa zasoby powierzchni biurowej, które przekroczyły już 1 mln mkw. To drugie centrum biurowe Polski, które bardzo dynamicznie się rozwija – budynki ukończone w ciągu ostatnich 5 lat stanowią 50% istniejącej podaży. W 2017 roku oddano do użytku ponad 190 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej (21 projektów). To najlepszy wynik w historii krakowskiego rynku i wśród miast regionalnych.

Poprzedni rok przyniósł także rekord pod względem popytu, który osiągnął ponad 200 tys. mkw. Podobnie jak w Warszawie, najwięcej było nowych umów najmu (48%). Renegocjacje stanowiły 28%, a ekspansje i transakcje na użytek właściciela wyniosły odpowiednio 14% i 10%. Podpisane kontrakty nie pokryły jednak wysokiej podaży, wynikiem czego współczynnik powierzchni niewynajętej systematycznie rośnie – na koniec 2017 r. wyniósł on 9,8%. Kraków to jednak chłonny rynek, dlatego popyt w minionym roku praktycznie zrównał się z nową podażą. W 2018 r. przewidywany jest dalszy umiarkowany wzrost pustostanów.

Miasta regionalne nie zwalniają

Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International
Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International

 Ubiegły rok na rynku powierzchni biurowych w miastach regionalnych był bardzo udany. Nie włączając stolicy, na rynek trafiło aż 455 tys. mkw. Poza Krakowem, gdzie odnotowano historyczny wynik w ilości mkw. nowoczesnych biur, rekordy zostały pobite także w innych regionach. To niesłabnące zainteresowanie ze strony najemców jest wynikiem dobrej kondycji gospodarki i sytuacji na rynku pracy –  mówi Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International.

Na trzecim miejscu pod względem nowej podaży uplasowała się Łódź, która pozostaje szóstym największym biurowym rynkiem regionalnym w Polsce. W minionym roku do użytku oddano tam rekordowe 74 tys. mkw. powierzchni biurowych. Na rynek trafiło aż dziewięć projektów, dzięki czemu łódzkie zasoby wyniosły 438 tys. mkw., zbliżając się do poziomu Katowic (460 tys. mkw.) czy Poznania (455 tys. mkw.). Najniższą podaż odnotowano w Katowicach – na tamtejszy rynek trafiło jedynie 17,5 tys. mkw. nowej powierzchni biurowej.

Po Warszawie (821 tys. mkw.) i Krakowie największy popyt odnotowano we Wrocławiu, gdzie wynajęto prawie 170 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Dalej uplasowały się Trójmiasto z 113 tys. mkw. wynajętej powierzchni biurowej, Poznań (78 tys. mkw., wzrost o 22%) i Łódź (58,5 tys. mkw.). Warto zaznaczyć, że dla stolicy wielkopolski ubiegłoroczny wynik jest rekordem. Najmniej umów najmu podpisano w Katowicach – 31 tys. mkw., gdzie na spadek wolumenu najmu miał wpływ m.in. ograniczony wybór powierzchni dostępnej na etapie budowy.

O wciąż bardzo dużym popycie na nowoczesne powierzchnie biurowe świadczy zmniejszenie wskaźnika pustostanów w większości miast regionalnych. W Poznaniu różnica wyniosła aż 5 p.p., spadki odnotowano też we Wrocławiu i Katowicach. Drugim, obok Krakowa, rynkiem, na którym odnotowano niewielki wzrost niewynajętej powierzchni jest Łódź. W głównej mierze jest to jednak wynikiem relokacji mBanku z istniejącego budynku Red Tower do nowej siedziby – Przystanku mBank. Poziom pustostanów w nowoczesnych projektach klasy A nadal kształtuje się na poziomie około 5%.

Stabilne czynsze

­­–  Koniec 2017 roku potwierdził stabilność stawek czynszów. We wszystkich regionach kształtowały się one na zbliżonym poziomie. Za powierzchnię biurową klasy A najemcy muszą zapłacić średnio od 12 euro za mkw. miesięcznie w Łodzi i Trójmieście, do 15,5 euro za mkw. miesięcznie w Krakowie. Zainteresowanie najemców nie maleje, widoczny jest trend przenoszenia biur do nowoczesnych lokalizacji, a stolica i miasta regionalne przyciągają nowe firmy –  mówi Robert Z. Karniewski, Senior Partner, Dyrektor Rynków Regionalnych w Colliers International.

Eksperci Colliers prognozują, że nadchodzące kwartały nie przyniosą większych zmian w wysokości czynszów. Jedynie w Łodzi, ze względu na wysoką aktywność deweloperów, można spodziewać się spadku stawek.

Doskonałe prognozy ekspertów

Rok 2018 będzie bardzo dobry dla rynku biurowego w Polsce – łącznie planowanych do oddania jest 1,8 mln mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Choć Warszawa jest w tej chwili największym placem budowy w Europie (w realizacji jest 880 tys. mkw. biur), w 2018 roku większość inwestycji (70%) zostanie ukończona w miastach regionalnych. Eksperci przewidują, że w bieżącym roku zainteresowanie najemców powierzchnią biurową będzie utrzymywało się na wysokim poziomie. Polska gospodarka przyciąga nowe firmy gotowe do wynajmu biur, natomiast obecni najemcy renegocjują kontrakty, często dokonując ekspansji powierzchni.

Rynek pracy dyktuje warunki

Przy obecnej sytuacji na rynku pracy, firmy coraz częściej muszą ze sobą konkurować o pracowników. Dla młodych ludzi jednymi z najczęściej wskazywanych czynników skłaniających do podjęcia lub odrzucenia oferty, obok wysokości wynagrodzenia, są benefity pozapłacowe i nowoczesne biuro.

Firma ManaHR przeanalizowała rynek pracy pod względem wynagrodzeń. Najwyższe pensje utrzymują się od kilku lat w branży IT. Ciągły rozwój technologii i postępująca automatyzacja procesów sprawiają, że z roku na rok wzrasta zapotrzebowanie na pracowników w tej dziedzinie.  Co ciekawe, wysokie zarobki zaczynają się już na najniższym szczeblu – w Małopolsce, gdzie zarabia się najwięcej w tej branży, młodszy specjalista IT może liczyć na wynagrodzenie rzędu od 4 500 do 5 900 zł. Pracując w finansach, najwyższe wypłaty można otrzymać w województwie mazowieckim, małopolskim i pomorskim. Wynika to z dynamicznego rozwoju sektora SSC/BPO w tych regionach. Najniższe zarobki spośród badanych branż występują w customer service oraz HR. To również obszary biznesu, w których rotacja jest największa.