Mimo, że język japoński wydaje się być stosunkowo prosty do nauczenia, opanowanie go do perfekcji może sprawiać już więcej problemów. Poniżej zamieszczono przegląd kluczowych aspektów tego niezwykłego języka. Artykuł skupia się jednak na wyjaśnieniu dlaczego japoński jest interesujący – jest to bardzo złożony i subtelny język, używany przez ponad 125 milionów ludzi na świecie.
Spis treści:
Unikalne cechy japońskiego
Japoński jest językiem trudnym pod wieloma względami, po pierwsze głównie ze względu na to, że Japończycy na różne sposoby podchodzą do procesu komunikacji. Dodatkowo, Japonia ma wyjątkową i dość trudną w odbiorze kulturę. Japonia była, w istocie, krajem dość zamkniętym na resztę świata do XIX wieku, a rezultaty tej dowolnej izolacji są widoczne do dzisiaj.
Są one również widoczne w samym języku, który jest trudny zarówno konceptualnie, jak i językowo. Japoński nie funkcjonuje w ten sam sposób, co większość języków, oznacza to, że nawet po opanowaniu pewnej części słownictwa i zasad gramatycznych można być na przegranej pozycji. Oznacza to również, że nawet osoba „biegła” w języku, może spotkać się z drwinami ze strony Japończyków, zaledwie po otworzeniu ust. Japoński jest więc trudny z wielu powodów.
Formy japońskiego
Jak zostało wspomniane w jednej z anegdot, japoński ma kilka różnych form, w zależności od sytuacji społecznej. Pierwszym lepszym przykładem może być 5 różnych form znaczeniowych wyrazu „ja” używanych wymiennie w zależności od adresata. Dodatkowo, istnieje również całkiem osobny, formalny język grzecznościowy, nazywany Keigo, który jest nadal używany w Japonii, choć już znacznie rzadziej niż w przeszłości.
Wniosek jest jeden, japoński, w przeciwieństwie do angielskiego, pozostaje językiem wyjątkowo dokładnym w kwestii interakcji społecznych, klasy społecznej i wyrażania szacunku. W trakcie nauki tego języka warto więc mieć to na uwadze żeby uniknąć niezamierzonej obrazy.
Japońskie pismo
Aby jeszcze bardziej utrudnić naukę japońskiego, w jego pisowni wykorzystuje się 3 zestawy znaków (nie liter) w różnych pisemnych wariantach: Kanji, stworzony z zapożyczonych z Chin znaków oraz Hiragana i Katakana – które często określa się wspólnym mianem Kana, każdy składa się z 46 znaków. Można pisać po japońsku zarówno poziomo od góry do dołu lub w bardziej tradycyjny sposób – pionowo, od prawej do lewej. Obie metody są spotykane w dzisiejszym japońskim.
Japońskie osobliwości natury mechanicznej
Poza zasadami gramatycznymi i systemem pisania, japoński w dość unikalny sposób podchodzi do pisemnej komunikacji, co często może wprowadzać w błąd. Jedną rzeczą jest fakt, że podmiot bywa bardzo często całkowicie pomijany w zdaniach, skazując odbiorcę i co gorsza biednego, cierpiącego męki tłumacza na zgadywanie kto może być podmiotem z kontekstu. Jest to jednym z największych problemów, który mogą napotkać osoby rozpoczynające swoją przygodę z tym językiem, ponieważ większość osób z zachodu a także z innych kultur przywykła do dokładniejszego określania kto jest kim w zdaniach. Kolejne wyzwanie? Nie istnieje podział na liczbę mnogą i pojedynczą, istnieją jedynie wyrazy. I kolejny raz to kontekst okazuje się być rozwiązaniem. Pod wieloma względami japoński opiera się na subtelności i wymaga ostrożnego podejścia.
Jako profesjonalny tłumacz muszę przyznać, że jeden aspekt japońskiego szczególnie potrafi mnie wykończyć, mianowicie fakt, że czasowniki zawsze występują na końcu zdań, co sprawia, że tłumaczenie zdań z innych języków na japoński jest dość problematyczne. Jednocześnie, nie jest to cecha typowa jedynie dla japońskiego, więc istnieje wiele przykładów, którymi można się posiłkować.
Wyzwania związane z kulturą japońską
Język i kultura nie mogą nigdy istnieć bez siebie, jest to oczywiste. Jednym z największych problemów, który może doprowadzać uczących się tego języka do szaleństwa, jest to, że większość komunikacji w japońskim opiera się na wrażliwości i interpretacji, nie na dosłownym, rzeczowym przekazie. Powoduje to, że często ludzie z zachodu mogą czuć się zagubieni i drapać się po głowie w trakcie oglądania japońskiej telewizji czy filmów. Język japoński po prostu nie stosuje dosłownych opisów. Japończycy lubią używać wyobraźni i mają niemalże surrealistyczne podejście, które pomaga w poprawnej interpretacji. Takie podejście nie jest niczym niezwykłym, o ile jest się zaznajomionym z kulturą japońską, jednak w innym przypadku, kiedy ktoś pochodzi przykładowo z Anglii, gdzie wszystko jest bezpośrednio komunikowane, japońskie podejście może okazać się barierą nie do przejścia.
Wymowa języka japońskiego
Z drugiej strony japoński jest jednym z najłatwiejszych języków na świecie pod względem wymowy, pod warunkiem zignorowania różnych akcentów. Istnieje stosunkowo niewiele dźwięków używanych w japońskim i kiedy już zostaną opanowane, można wymówić każde słowo, praktycznie bez pomyłki.
Z drugiej strony, w japońskim istnieje spora liczba akcentów. Mimo, że Japonia może się wydawać Amerykanom małym krajem, w jej obrębie istnieje wiele wyraźnie odmiennych obszarów i kiedy już dana osoba opanuje japoński, będzie mogła łatwo rozróżnić skąd jest dany mówca. Akcenty znacznie utrudniają poprawne zrozumienie języka, nawet po osiągnięciu wysokiego poziomu znajomości japońskiego.
W japońskim występuje także pokaźna liczba homonimów, wyrazów, które brzmią identycznie, ale mają różne znaczenia. To może bardzo utrudnić zrozumienie sensu wypowiedzi dopóki nie pozna się dokładnego kontekstu.
