Stopy procentowe w Polsce pozostają na historycznie niskim poziomie. Rada Polityki Pieniężnej rozpoczęła cykl obniżek w listopadzie 2012 r. sprowadzając stopę referencyjną do poziomu 1,5 proc., który obowiązuje już prawie od roku. Pomimo że tempo wzrostu gospodarczego zwiększyło się w Polsce blisko trzykrotnie wobec wzrostu 1,3 proc. zanotowanego w 2013 r., to w ocenie Rady, obecny poziom stóp sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu. Prognoza Coface zakłada utrzymanie stóp procentowych na niezmienionym poziomie, jednak istnieje pewne prawdopodobieństwo ich obniżenia, ale miałoby to miejsce dopiero w drugiej połowie roku.
Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Europie Centralnej
Obecny poziom inflacji jest daleki od wyznaczonego celu inflacyjnego na poziomie 2,5 proc. z dopuszczalnym przedziałem wahań +/- 1 punkt procentowy. Popyt wewnętrzny, a zwłaszcza konsumpcja prywatna jest główną siłą napędową wzrostu gospodarczego Polski, czemu sprzyja dobra sytuacja na rynku pracy ze stopą bezrobocia najniższą od 2008 r. i rosnącymi wynagrodzeniami. Jednak w gospodarce brak jest presji inflacyjnej ze względu na ujemną lukę popytową, a okres deflacji trwa już ponad 1,5 roku. Na niski poziom cen w Polsce największy wpływ mają czynniki zewnętrzne, tj. silny spadek cen surowców. Gdy jeszcze w połowie 2014 r. baryłka ropy Brent była kwotowana po 114 USD, obecnie jest to zaledwie 1/3 tej wartości z ceną na poziomie 35 USD. Z drugiej strony ceny żywności, które mają największy udział w koszyku inflacyjnym (24 proc.), przestały w ostatnich miesiącach obniżać inflację, jednak ich bardziej dynamiczny wzrost jest ograniczany także przez sytuację na rynkach światowych. Ceny żywności na rynkach globalnych spadły o 17 proc. w ciągu ostatniego roku i pozostaną niskie w 2016 r. nawet, pomimo występującego przez kolejne miesiące zjawiska pogodowego „El Nino”, którego intensywność ma być największa od 1950 r. i negatywnie wpłynie na produkcję żywności przez znaczących globalnych producentów. Ponadto, prognozy Coface zakładają, że ceny surowców energetycznych pozostaną na niskich poziomach, a kwotowania ropy Brent osiągną 45 USD za baryłkę dopiero w 2018 r.
W rezultacie ewentualna redukcja stóp procentowych nie byłaby w stanie wyeliminować wpływu czynników globalnych na cenę pieniądza w Polsce. Jeszcze kilka miesięcy temu wydawało się, że nowy skład Rady Polityki Pieniężnej będzie bardziej skłonny do łagodzenia polityki pieniężnej, ale dotychczasowe opinie jej członków wskazują na dość niskie prawdopodobieństwo takiego działania. Wyższe wydatki konsumentów, uruchomienie programu 500+ oraz wprowadzenie podatku handlowego będą sprzyjać wzrostowi cen, jednak nadal inflacja będzie odległa od celu RPP. Dodatkowo zawirowania globalne, utrzymująca się awersja do ryzyka, luźniejsza polityka fiskalna polskiego rządu oraz gorsza percepcja Polski na rynkach światowych stają na drodze umocnienia się złotego i są argumentem za utrzymaniem stóp procentowych bez zmian. Z drugiej strony z deflacji wychodzimy wolniej niż się spodziewano, oczekiwania inflacyjne są nadal niskie, a dodatnie odczyty inflacji zanotujemy dopiero na przełomie trzeciego i czwartego kwartału tego roku. Możliwa zwiększona ekspansja monetarna Europejskiego Banku Centralnego powinna pozytywnie przełożyć się na notowania złotego, a spowolnienie dużych gospodarek wschodzących coraz bardziej wpływać będzie na naszych partnerów handlowych, w tym Niemcy, i tym samym osłabiać dynamikę polskiego eksportu. W takim przypadku RPP może być bardziej skłonna do redukcji stóp, co w konsekwencji wsparłoby konkurencyjność naszego eksportu. Prognoza Coface zakłada utrzymanie stóp procentowych na niezmienionym poziomie, jednak istnieje pewne prawdopodobieństwo ich obniżenia, ale miałoby to miejsce dopiero w drugiej połowie roku. Redukcja kosztu pieniądza nie przyczyniłaby się do znacznie większej skłonności przedsiębiorstw do inwestycji w obliczu dostępu do kredytów i nadpłynności sektora bankowego, a z kolei wpływ zmian stóp procentowych na realną gospodarkę jest widoczny po około 8-12 miesiącach.
