Miasta w symbiozie z naturą

śmieci ekologia

Idea symbio-miast to sposób na wprowadzenie gospodarki o obiegu zamkniętym na poziomie lokalnym oparty na synergii między różnymi systemami miejskimi. W tym podejściu nie funkcjonują one całkowicie niezależnie od siebie: odpady mogą posłużyć do produkcji biogazu, a ciepło odpadowe z przemysłu może być wykorzystane w miejskim systemie ciepłowniczym. Nie jest to pieśń przyszłości – takie rozwiązania są już stosowane.

Miasto włączone w ekosystem na zasadzie symbiozy – tak najkrócej można opisać ideę symbio-miasta (SymbioCity). Stoi za nim założenie, że obieg materii w miastach powinien być zamknięty – należy zadbać o ponowne wykorzystanie odpadów w systemie miasta lub oddawanie ekosystemowi materii w takim samym stanie, w jakim została pobrana. Nie chodzi jednak po prostu o recykling, ponieważ trzeba dążyć do tego, by z przyrody pobierać jak najmniej oraz jak najmniej oddawać w takiej postaci, która może być dla niej szkodliwa.

Koncepcja symbio-miasta obejmuje szereg kluczowych elementów: architekturę, energetykę, planowanie krajobrazu, transport i zarządzanie ruchem, gospodarkę odpadami, funkcje miastotwórcze, przemysł i budynki oraz gospodarkę wodno-ściekową*.

Modelowa dzielnica

To opracowane 10 lat temu w Szwecji podejście znalazło swoje odzwierciedlenie w wielu ośrodkach miejskich na całym świecie. Modelowym przykładem jest dzielnica Hammarby Sjöstad w Sztokholmie. Tam ścieki oraz odpady są wykorzystywane do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń, a także produkcji energii elektrycznej i biogazu. Część zapotrzebowania na prąd pozwala pokryć również  energia z paneli fotowoltaicznych. Przyjazne środowisku instalacje mają też umożliwić ograniczenie zużycia wody do 100 l na osobę dziennie (czyli dwukrotnie mniej niż wynosi średnia dla mieszkańców Sztokholmu).

Ważnym elementem symbio-miasta jest także zrównoważony transport. Celem projektantów dzielnicy jest to, by 80% podróży mieszkańców oraz osób pracujących w dzielnicy odbywała się pieszo, rowerem lub transportem publicznym.

Nie tylko miasta

Zamknięcie obiegu nie musi dotyczyć tylko dużych ośrodków. Za przykład może posłużyć niewielka gmina Chagny we Francji. Z powstających tam odpadów miejscowy zakład metanizacji odpadów zaprojektowany, zbudowany i eksploatowany przez TIRU produkuje biogaz. Ten zaś zapewnia energię do wypalania dachówek w sąsiadującej fabryce. W tym samym zakładzie powstaje też wysokogatunkowy kompost wykorzystywany przez okolicznych rolników.

* Na podstawie: Czas wyzwań – czas odpowiedzi, czyli droga ku gospodarce o obiegu zamkniętym. Raport z okazji 350-lecia firmy Saint-Gobain, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2015

Promowanie idei zrównoważonego rozwoju miast jest celem projektu ECO-MIASTO organizowanego przez Ambasadę Francji w Polsce i Centrum UNEP/GRID-Warszawa. ECO-MIASTO jest realizowane we współpracy z Renault Polska, SAUR Polska, Grupą Saint-Gobain, Ceetrus Polska, Dalkią i TIRU, a także WSPÓLNIE – Fundacją LafargeHolcim.