Surowe kary za oszustwa VAT mogą dotknąć uczciwych przedsiębiorców

Przemysław Pruszyński
Przemysław Pruszyński

25 lat więzienia dla tych, którzy wyłudzą VAT na więcej niż 5 mln zł, przewiduje przyjęta przez rząd nowelizacja kodeksu karnego. W przepisach brakuje zdefiniowania okoliczności i przesłanek nałożenia kary, a także powiązania jej wysokości z wielkością uszczuplenia podatkowego oraz stopniem przyczynienia się do powstania uszczuplenia. Kary mogą dotknąć także przedsiębiorców, którzy nie działają w celu wyłudzenia podatku – uważa Rada Podatkowa Konfederacji Lewiatan.

Zdaniem Przemysława Pruszyńskiego, doradcy podatkowego, sekretarza Rady Podatkowej, nowe przepisy dotyczące surowego karania za oszustwa w VAT mogą objąć swoim zakresem również zwykłe błędy lub spory podatników z organami podatkowymi, np. co do wysokości stawki podatku.
Przykładem może być niedawno zakończony spór o ubezpieczenia w branży leasingowej – stosowanie zwolnienia zamiast 23% stawki podatku. W kontekście projektowanych przepisów mogłoby to oznaczać ryzyko minimum 5 lat więzienia jeśli podatnik kontynuował korzystanie ze zwolnienia do czasu wyjaśnienia interpretacji. Percepcja aparatu skarbowego byłaby jasna – podatnik podawał nieprawdę w fakturze, ponieważ w sposób świadomy wskazywał na zwolnienie (działanie umyślne).

– Warto zwrócić uwagę, że kwota 5 mln zł jest wielka w kontekście oszustw i wyłudzeń, jednak w przypadku dużych podmiotów gospodarczych, których obroty liczone są w miliardach złotych stanowi wartość realnie dokonywanych transakcji – dodaje Pruszyński.

Zastrzeżenie budzi także przyjęcie przepisu, że osobą odpowiedzialną będzie osoba wystawiająca fakturę. Z doświadczenia wiadomo, że taka osoba wykonuje najczęściej proces stricte techniczny nie mając całego obrazu transakcji. W przypadku osób prawnych istnieje odrębność podmiotowa między podatnikiem (osobą prawną), a osobą podlegającą karze. Może zatem zaistnieć sytuacja, w której osoba wystawiająca fakturę lub otrzymująca (dokonująca czynności związanych z rozliczeniem faktury) nie ma wiedzy o oszustwie, lub też której rola nie ma związku z „nieprawdą”, a zgodnie z projektowanym przepisem będzie podlegała karze, której wysokość będzie zależała tylko i wyłącznie od wartości towarów i usług, a więc zupełnie bez związku z wysokością uszczuplenia i stopniem w jakim ta osoba przyczyniła się do podania nieprawdy.

Konfederacja Lewiatan