Blisko 100 mln zł z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) przeznaczy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju na podnoszenie kompetencji i kwalifikacji uczelnianej kadry prowadzącej zajęcia ze studentami. Nabór wniosków o dofinansowanie w konkursie „Doskonałość dydaktyczna” rozpocznie się już 5 lutego br.
„Doskonałość” to wielkie słowo. W odniesieniu do dydaktyki na uczelniach oznacza działania rozwijające kompetencje i kwalifikacje kadr w powiązaniu z usprawnianiem struktur, procesów i narzędzi. Wszystko to ma służyć zapewnieniu nowoczesnego, a przy tym ukierunkowanego na wyzwania gospodarcze kształcenia. Tak rozumiana doskonałość jest zarazem koniecznością – w sytuacji gdy studenci, których oczekiwania rosną, mają do wyboru setki uczelni w kraju i za granicą, a biznes stawia kandydatom do pracy coraz większe i bardziej sprecyzowane wymagania.
Celem konkursu NCBR „Doskonałość dydaktyczna” jest wsparcie szkół wyższych w prowadzeniu działań wzmacniających ich potencjał dydaktyczny poprzez utworzenie i rozwój komórek odpowiedzialnych za podnoszenie jakości procesu dydaktycznego na uczelniach, w tym podnoszących kompetencje lub kwalifikacje kadry prowadzącej dydaktykę, doktorantów i doktorantek.
– Jako wykładowca akademicki często powtarzałem moim studentom, że kto się nie rozwija, ten się cofa. Ale czy ta sama zasada nie dotyczy także wykładowców? Dlatego po raz kolejny angażujemy niemałe środki z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego we wzmacnianie kapitału dydaktycznego szkół wyższych, chcąc zapewnić jego trwały wzrost. Przekonaliśmy się, że warto o to zabiegać. W wyniku rozstrzygniętego w ubiegłym roku konkursu „Rozwój kwalifikacji i kompetencji kadry realizującej dydaktykę” już 24 uczelnie realizują projekty projakościowo oddziałujące na proces kształcenia. Z satysfakcją obserwujemy, że nauczyciele akademiccy, doktorantki i doktoranci z zapałem korzystają z możliwości szlifowania swoich umiejętności, zwłaszcza w obszarze zielonej i cyfrowej zmiany. To bardzo ważne w obliczu wyzwań przyszłości, bo na tę wiedzę, umiejętnie przekazywaną, czekają studentki i studenci, ale też nasza gospodarka – mówi prof. dr hab. Jerzy Małachowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
– W naborze „Doskonałość dydaktyczna” idziemy o krok dalej. Szkoły wyższe mogą ubiegać się w nim o granty na działania podnoszące kompetencje lub kwalifikacje kadry prowadzącej dydaktykę u danego wnioskodawcy, takie jak np. umiejętności posługiwania się profesjonalnymi bazami danych i ich wykorzystywania w procesie kształcenia. W to na pewno warto inwestować. Chcemy jednak również, żeby uczelnie zadbały o stworzenie lub rozwój w swoich strukturach specjalnych komórek, które będą odpowiedzialne za podnoszenie jakości procesu dydaktycznego. Dzięki temu ktoś będzie stale myślał nad tym, jak ten proces usprawnić – wskazuje dyrektor Jerzy Małachowski.
Spis treści:
Kluczowe działania
Grupę docelową w naborze „Doskonałość dydaktyczna” stanowią uczelnie, doktoranci i doktorantki, pracowniczki i pracownicy uczelni (kadra prowadząca dydaktykę), którzy będą bezpośrednio korzystać z zaplanowanych działań.
Wnioski o dofinansowanie uczelnie – zarówno publiczne, jak i niepubliczne – mogą składać od 5 lutego do 30 maja 2025 r. Na dofinansowanie mają szansę projekty, które przewidują takie działania, jak:
- utworzenie komórki lub struktury odpowiedzialnej za podnoszenie jakości procesu dydaktycznego (w przypadku uczelni nieposiadających tego typu struktur),
- rozwój komórki lub struktury odpowiedzialnej za podnoszenie jakości procesu dydaktycznego (w przypadku uczelni, w których już funkcjonują takie struktury),
- działania podnoszące kompetencje lub kwalifikacje kadry prowadzącej dydaktykę u wnioskodawcy, w tym kompetencje lub kwalifikacje dydaktyczne doktorantów lub doktorantek.
Maksymalną wartość projektu określono na poziomie 2 mln zł. Poziom dofinansowania wynosi nie więcej niż 97 proc. wartości projektu. Uczelnie są zobowiązane do zapewnienia wkładu własnego w wysokości co najmniej 3 proc. wydatków kwalifikowalnych przewidzianych w projekcie.
Od nauczania w językach obcych po komercjalizację wyników badań
Jak podkreśla NCBR, działania skierowane do uczestników projektu muszą prowadzić do uzyskania wszystkich wymienionych kompetencji lub kwalifikacji:
- cyfrowych, w tym posługiwania się profesjonalnymi bazami danych i ich wykorzystywania w procesie kształcenia,
- dydaktycznych, w tym wykorzystania nowoczesnych metod dydaktycznych i metodyki kształcenia, prowadzenia dydaktyki w języku obcym, pracy z osobami ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi,
- na rzecz zielonej transformacji,
- w zakresie projektowania uniwersalnego, w tym w szczególności projektowania uniwersalnego zajęć dydaktycznych.
Projekt może dodatkowo przewidywać działania dotyczące podnoszenia kompetencji lub kwalifikacji kadry prowadzącej dydaktykę na uczelni danego wnioskodawcy w zakresie przedsiębiorczości i komercjalizacji efektów badań naukowych, z zakresu zarządzania informacją oraz innych kompetencji merytorycznych i komunikacyjnych.
Realizację działań przewidzianych w projekcie wnioskodawca może zaplanować nawet na trzy lata. Uczelnie będą realizować projekty samodzielnie lub w partnerstwie, np. z inną uczelnią. Trzeba się nad tym zastanowić już na etapie przygotowywania wniosku. W przypadku modelu partnerskiego wnioskodawca powinien bowiem wykazać, że dzięki współpracy podmiotów powstanie wartość dodana, niemożliwa do osiągnięcia w przypadku działań podejmowanych indywidualnie lub poprzez zlecanie działań podmiotom zewnętrznym wobec wnioskodawcy.
Ocena projektów, rozłożona na kilka etapów, będzie odbywać się w zakresie spełnienia kryteriów wyboru projektów, dostępnych w dokumentacji konkursowej. Ogłoszenie wyników konkursu NCBR wstępnie zaplanowało na wrzesień.
Działania, które przynoszą trwałe efekty
W dążeniu do doskonałości dydaktycznej nie wystarczy sam entuzjazm, polot czy wyobraźnia. Trzeba się także dużo nauczyć. Eksperci nie mają wątpliwości, że wykorzystanie nowoczesnych metod dydaktycznych i metodyki kształcenia przyczynia się do poprawy jakości kształcenia, podniesienia stopnia cyfryzacji oraz zwiększenia konkurencyjności polskich uczelni na arenie międzynarodowej. NCBR przewiduje, że w efekcie wsparcia kierowanego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Plus swoje kompetencje lub kwalifikacje podniesie nawet 6 tys. przedstawicieli kadry akademickiej, uczestniczek i uczestników projektów. Przyszli beneficjenci w konkursie „Doskonałość dydaktyczna” będą też zobowiązani do zapewnienia trwałego funkcjonowania komórki lub struktury odpowiedzialnej za podnoszenie jakości procesu dydaktycznego oraz jej utrzymanie przez okres co najmniej dwóch lat od momentu zakończenia projektu.
