W kwietniu 2024 r., w porównaniu do kwietnia 2023 r., banki i SKOK-i udzieliły więcej wszystkich rodzajów kredytów i na wyższą wartość. W ujęciu liczbowym przyznanych zostało więcej kredytów ratalnych (+87,1%), kredytów mieszkaniowych (+66,8%), gotówkowych (+25,6%) oraz wydano więcej kart kredytowych (+6,7%). Banki i SKOK-i przyznały na wyższą wartość kredytów mieszkaniowych (+93,2%), gotówkowych (+42,1%), ratalnych (+33,3%) oraz limitów na kartach kredytowych (+16,9%).
W okresie styczeń – kwiecień br. w ujęciu liczbowym banki i SKOK-i udzieliły więcej kredytów mieszkaniowych (+150,3%), ratalnych o (+94,5%), gotówkowych (14,4%) i wydały więcej kart kredytowych (+0,9%). W ujęciu wartościowym banki i SKOK-i udzieliły o (+204,4%) wyższą wartość kredytów mieszkaniowych, o (34,9%) wyższą wartość kredytów ratalnych, o (+26,3%) kredytów gotówkowych oraz o (+10,6%) wyższą wartość limitów na karcie kredytowej.
Wszystkie produkty kredytowe w kwietniu 2024 r. utrzymały wzrostowy trend sprzedaży w ujęciu zarówno liczbowym, jak i wartościowym. Nadal wysokie dynamiki wartości sprzedaży prezentują kredyty ratalne (+33,3%), zwłaszcza do 1 tysiąca złotych. W ujęciu liczbowym wzrost był jeszcze bardziej spektakularny, wyniósł (+87,1%). Ten wysoki wzrost zawdzięczamy głównie niskokwotowym kredytom ratalnym, pochodzącym z przekształcania niespłaconych zobowiązań z okresu bezodsetkowego w ramach transakcji z odroczonym terminem płatności (tzw. BNPL) w kredyty ratalne poprzez zakup tych wierzytelności przez banki.
Równie pozytywnie wypadła dla sektora bankowego aktywność w kredytach gotówkowych. Ich liczba wzrosła w kwietniu tego roku o ponad jedną czwartą (+25,6%), a wartość akcji kredytowej wzrosła o +42,1% r/r.
Średnia wartość kredytu ratalnego udzielonego w kwietniu 2024 r. to 1 829 zł i była ona niższa niż w kwietniu rok temu o 28,8%. Natomiast średnia wartość kredytu gotówkowego wyniosła 26 119 zł – to wzrost o 13,2% w stosunku do kwietnia ub. roku.
W kwietniu 2024 roku zauważalny był wzrost zainteresowania kartami kredytowymi. W porównaniu z kwietniem poprzedniego roku, liczba wydanych kart wzrosła o 6,7%, a ich wartość o 16,9%.
Na osobną analizę zasługują kredyty mieszkaniowe. Nadal cieszą się one dużym zainteresowaniem, pomimo braku nowego programu wsparcia kredytobiorców. Poprzedni Program odpowiadał za około 60% akcji kredytowej w drugim półroczu 2023 r. Co zatem stoi za nadal tak dobrą akcją kredytową? Istnieje kilka głównych źródeł tego zjawiska.
– W kwietniu 2024 roku banki udzieliły 16,4 tys. kredytów mieszkaniowych na wartość 6,77 mld zł. Wpływ na nadal wysoką sprzedaż w porównaniu z pierwszym półroczem zeszłego roku, ma wyższa zdolność kredytowa. Przyczynił się do niej głównie wzrost realny wynagrodzeń (ok. 10%) oraz stabilizacja stóp procentowych na poziomie ok. 1,0 p.p. niższym niż w zeszłym roku. To z kolei bezpośrednio przekłada się na wyższą wartość udzielanego kredytu mieszkaniowego. W kwietniu br. jego średnia kwota wyniosła 413,1 tys. zł i była o 15,8% wyższa kwota niż przed rokiem – mówi prof. Waldemar Rogowski, główny analityk Grupy BIK.
– W kwietniowej akcji kredytowej już prawie nie ma efektu uruchomienia kredytów z Programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Z puli wniosków złożonych w grudniu 2023 r. w ramach tego Programu, według statystyk BIK, banki udzieliły w kwietniu 536 szt. kredytów (3% wszystkich udzielonych kredytów mieszkaniowych) na kwotę 237 mln zł (3% łącznej kwoty wszystkich kredytów) – potwierdza prof. Rogowski i dodaje, że:
– W kwietniu br., w relacji do historycznie rekordowego stycznia br., wartość udzielonych hipotek spadła o ok. 3,53 mld zł. Brak nowych wniosków z ubiegłorocznego Programu widać też w liczbie osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy – w kwietniu br. było ich 32,36 tys. wobec 46,34 tys. w grudniu 2023 r. Do czasu uruchomienia nowego programu, należy oczekiwać dalszego spadku akcji kredytowej w kolejnych miesiącach. Szacujemy, że brak programu może obniżyć akcję kredytową w porównaniu do stycznia br. o około 4-4,5 mld zł. Spadek akcji kredytowej może być jednak częściowo kompensowany przez kredyty mieszkaniowe zaciągane przez osoby, które w wyniku nadal rosnących cen nieruchomości przyspieszą decyzję o kredycie, a z przyczyn formalnych nie mogą być beneficjentami nowego programu. Pojawienie się bowiem nowego rządowego programu, może podziałać stymulująco na wzrost cen nieruchomości. Podobne zjawisko miało już miejsce w ubiegłym roku. Warto je być może poddać refleksji.
Nadal dobra jakość zaciągniętych kredytów
Miesięczny odczyt Indeksu Jakości portfela kredytów mieszkaniowych w kwietniu 2024 r. wyniósł 1,11%. W ostatnich 12 miesiącach (od kwietnia 2023 r. do kwietnia 2024 r.) jakość portfela pogorszyła się niewiele, o czym świadczy wzrost Indeksu o (+0,06 p.p.).
– Obecny odczyt Indeksu Jakości kredytów mieszkaniowych jest lepszy od tego sprzed miesiąca (spadek o -0,12 p.p.). Szkodowość kredytów złotowych jest na niskim poziomie, a kredyty udzielane już w środowisku wyższych stóp procentowych są także bardzo dobrze spłacane. W tej sytuacji trudno jest uzasadnić celowość przedłużenia moratoriów kredytowych w tym roku, zwłaszcza dla kredytów zaciągniętych na okresowo stałą stopę procentową. Dla osób w rzeczywistej sytuacji związanej z możliwym problemem w obsłudze kredytu, właściwym instrumentem pomocy jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców (FWK), zwłaszcza że dostęp do niego został zliberalizowany – mówi Waldemar Rogowski.
Bieżący – kwietniowy odczyt Indeksu Jakości portfela kredytów ratalnych był na poziomie 1,31% – tylko o 0,20 pkt proc. wyższym niż Indeks Jakości kredytów mieszkaniowych.
Kilkukrotnie wyższą szkodowością (najwyższą wśród wszystkich grup produktowych) charakteryzują się natomiast kredyty gotówkowe. Kwietniowy odczyt Indeksu Jakości dla kredytów gotówkowych wyniósł 4,15%.
– W porównaniu do kwietnia 2023 r. wartość zarówno Indeksu Jakości kredytów gotówkowych, jak i ratalnych polepszyła się (spadła), odpowiednio o 0,68 pkt proc. i o 0,25 p.p. Dalszej poprawie jakości powinien sprzyjać głównie realny wzrost wynagrodzeń przy stabilnym poziomie stóp procentowych. Natomiast wartość Indeksu Jakości kart kredytowych w kwietniu br. wyniosła 3,42% i jest to oprócz kredytów gotówkowych najwyższa wartość Indeksu ze wszystkich Indeksów produktowych. W ujęciu rocznym wartość Indeksu jednak spadła (poprawiła się) o (-0,48 p.p.) – zauważa analityk BIK.
