Zmień swoją pracę nie zmieniając jej. Z pomocą przychodzi job crafting

praca pracownik

Nie jesteś zadowolony ze swoich obowiązków zawodowych? Twoja satysfakcja z pracy i poziom zaangażowania spadają? Z pomocą przychodzi job crafting. Czym jest, kto i jak może go wprowadzić? Naukowcy z Uniwersytetu SWPS wykazali, jak ważne dla naszego samopoczucia w pracy jest to czy wierzymy, że możemy dopasować pracę do siebie.

Kreatywny nauczyciel, aby zaspokoić swoją potrzebę tworzenia wprowadza podczas lekcji atrakcyjne i nietypowe gry. Pracownik korporacji, który czując osamotnienie podczas pracy zdalnej, wpada na pomysł zorganizowania „wirtualnych przerw kawowych”. Podczas takiej przerwy zespół łączy się poprzez wideokonferencję, rozmawiając ze sobą swobodnie i żartując tak jak niegdyś w pokoju socjalnym. Pracownik działu sprzedaży, który przygotowując oferty, wykorzystuje swój talent do myślenia wizualnego – w ofercie rysuje diagramy, które pokazują klientowi jakie korzyści uzyska po zakupie produktu/usługi.

Te wspomniane drobne zmiany w codziennej pracy to nic innego jak przekształcenia pracy (ang. job crafting). To niewielkie inicjatywy związane są z predyspozycjami i potrzebami pracownika. Dzięki nim pracownik czerpie ze swojego potencjału, czuje się dobrze i pracuje efektywnie.

Job crafting jest coraz lepiej odbierany, a wręcz doceniany i pożądany w organizacjach. Dzięki niemu mamy poczucie satysfakcji i sensu pracy i wzrasta nasza efektywność. Aż 77% osób przekształcających swoją pracę, wykazywało się w niej wysoką produktywnością, a 92% deklarowało wysoki poziom satysfakcji z pracy, wynika z badania przeprowadzonego pod kierunkiem prof. Bena Lakera z Uniwersytetu Reading w sierpniu 2020 roku wśród pracowników i managerów. Wyniki te są o tyle ważne, że w świecie postpandemicznym, który charakteryzuje się dużą niepewnością i zmiennością, dbanie o zaangażowanie i efektywność pracowników stało się niemal „Świętym Graalem” dla managerów i pracowników HR.

Czy boimy się zmian?

Co sprawia, że niektórzy pracownicy chętnie i często dokonują takich przekształceń, podczas gdy dla innych nie jest to typowym zachowaniem? Na tego typu proaktywność w znacznym stopniu wpływają przekonania pracowników. Ci, którzy wierzą, że mimo różnych przeszkód będą w stanie zmieniać i dopasowywać pracę do siebie, rzeczywiście będą się tego podejmować. W swoich badaniach potwierdził to zespół psychologów z Uniwersytetu SWPS: to dr Marta Roczniewska, dr Anna Rogala, Malwina Puchalska-Kamińska, prof. Roman Cieślak i prof. Sylwiusz Retowski. Ważnym odkryciem zespołu było także rozpoznawanie barier, które hamują pracowników przed drobnymi zmianami w pracy. Wśród najczęstszych przeszkód pojawiały się: nadmierna kontrola ze strony organizacji, brak zaufania przełożonych oraz niedocenianie takich inicjatyw ze strony managerów i współpracowników w przeszłości. Wyniki ujawniły, że osoby o wysokim przekonaniu o własnej skuteczności potrafią dopasować pracę do siebie pomimo tych przeszkód.

Badanie pozwoliło nie tylko na dostarczenie nowej wiedzy na temat wpływu przekonań na zachowania pracowników, lecz także na opracowanie kwestionariusza mierzącego owe przekonania. Naukowcy opracowali kwestionariusz dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej, co sprawiło, że mogą z niego korzystać badacze na całym świecie. Opracowane narzędzie ma zastosowanie, m.in.: w sprawdzaniu skuteczności interwencji uczących pracowników, jak przekształcać pracę poprzez zwiększanie świadomości pracowników odnośnie swoich potrzeb i predyspozycji oraz możliwości dokonywania drobnych, sprzyjających pracownikowi zmian w pracy.

Projekt składał się z badania jakościowego oraz czterech ilościowych. Pierwsze badanie obejmowało wywiady z 20 osobami, które zajmują różne stanowiska, np.: dziennikarkę, managera IT, cieślę. Kolejne cztery badania opierały się o kwestionariusze mierzące, m.in.: poziom zaangażowania w pracę, wypalenia zawodowe oraz częstotliwość przekształcania pracy. Łącznie w badaniach ilościowych wzięło udział ponad 1200 osób pracujących. Co więcej, jedno z badań zostało zrealizowane w Stanach Zjednoczonych i potwierdziło rzetelność utworzonej skali w wersji anglojęzycznej.