Obok drożejącej żywności i energii, opłaty za usługi komunalne coraz dotkliwiej obciążają budżety polskich rodzin. Wystarczy wspomnieć, że średnioroczne koszty odbioru odpadów wzrosły o 84% w stosunku do 2018 roku.
Skokowy wzrost cen jest tematem podnoszonym niemal w każdej debacie publicznej. W październiku inflacja okazała się wyższa niż pierwotnie sądzono – wskazówka GUS zatrzymała się na poziomie 3,1%. W porównaniu do zeszłego roku ceny usług wzrosły o 7,3%. Za towary trzeba było zapłacić 1,5% więcej. Czynnikiem obniżającym odczyt inflacji był widocznie taniejący transport (-4,6%) na co bezpośrednio przełożył się spadek cen paliw.
W całej strukturze wydatków związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego warto przyjrzeć się opłatom za usługi komunalne, których często nie da się obniżyć ograniczając konsumpcję lub korzystając z oferty konkurencji. Przykładem mogą być koszty związane z odbiorem odpadów segregowanych naliczane bezpośrednio za osobę lub dla gospodarstwa domowego. Eksperci rankomat.pl sprawdzili, jak sytuacja w ciągu dwóch ostatnich lat wpływała na obciążenie budżetu 4-osobowej rodziny.
Spis treści:
Odbiór odpadów komunalnych – najdrożej w województwie dolnośląskim
Gospodarstwa domowe, które w 2020 roku zdecydowały się na selektywną zbiórkę odpadów ponoszą średnioroczny koszt za ich odbiór w wysokości 904 zł (wyliczony na podstawie średnich z 16 województw). Kluczowa jest tu jednak dynamika cen, które wzrosły o 42% w stosunku do 2019 roku i o 85% w okresie dwóch lat.
Najwyższe średnioroczne obciążenia tytułem odbioru segregowanych odpadów komunalnych dotykają mieszkańców województwa dolnośląskiego (1.081,89 zł), śląskiego (1.036,54 zł) i wielkopolskiego (1.035,98 zł). Z kolei w najkorzystniejszej sytuacji znajdują się mieszkańcy województwa lubelskiego (758,89 zł), podlaskiego (740,13 zł) i świętokrzyskiego (664,62 zł). Rzut oka na mapę pozwala zauważyć wyraźny podział, w którym mieszkańcy Polski wschodniej płacą zauważalnie mniej za odbiór odpadów komunalnych.
Podwyżki za odbiór odpadów najbardziej odczuwalne wśród mieszkańców małych i średnich miast
Podniesienie opłat za odbiór odpadów komunalnych w 2020 roku jest wyraźnie odczuwalne dla wszystkich mieszkańców, jednak największą dynamiką wzrostu cen cechują się małe i średnie miasta powiatowe. W stosunku do zeszłego roku najmocniej wzrosły koszty w ośrodkach liczących od 100 do 200 tys. mieszkańców – wzrost o 51%. W ujęciu dwuletnim największą dynamiką cechowały się miasta do 50 tys. mieszkańców – opłaty są wyższe o 89%.
Rodzina z Wałcza zapłaci za odbiór odpadów o 1392 zł więcej niż rodzina z Słubic
Gminy obliczają stawki za odbiór odpadów na podstawie liczby mieszkańców zamieszkujących dany adres, powierzchni nieruchomości, ilości zużytej wody oraz od gospodarstwa domowego. Najczęściej stosowanym sposobem jest miesięczne naliczanie opłat na jedną osobę. Różnice w rocznych kosztach odbioru odpadów występujące pomiędzy poszczególnymi miastami są znaczne.
Poniżej przedstawiamy trzy miasta powiatowe, w których czteroosobowe gospodarstwa domowe za odbiór odpadów zapłacą najmniej. Po drugiej stronie skali znalazły się trzy miasta o najwyższych kosztach.
W 2020 roku najtańszym miastem w Polsce pod kątem kosztów związanych z odbiorem odpadów komunalnych są Słubice, gdzie miesięczne opłaty ustalane są dla gospodarstwa domowego i wnoszą 24 zł. Przekłada się to na obciążenie roczne dla całej rodziny w wysokości 288 zł. Z kolei najdroższym miastem jest Wałcz z miesięczną stawką za osobę równą 35 zł. Dla czteroosobowej rodziny oznacza roczny koszt w wysokości 1.680 zł.
Najniższa stawka za odbiór odpadów selektywnych kalkulowana na osobę obowiązuje w Nowym Sączu i wynosi 7,50 zł – to niemal pięciokrotnie mniej niż w Wałczu.
Nie tylko odbiór odpadów – opłaty komunalne mocniej obciążają nas także w innych obszarach
Analizując zmiany opłat za usługi komunalne skupiliśmy się na odbiorze odpadów segregowanych z uwagi na wyróżniającą się dynamikę wzrostów w ostatnich latach. Nie można jednak zapominać, że istnieje szereg innych obszarów, które nie oparły się wzrostom cen i coraz wyraźniej obciążają nasze budżety. Wyróżnić tu można:
- ceny za dostarczaną wodę i odprowadzane ścieki,
- ceny za usługi przewozowe w publicznym transporcie zbiorowym,
- opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania,
- stawki podatku od nieruchomości.
W 2020 roku przeciętna 4 osobowa rodzina zamieszkująca miasto powiatowe najwięcej pieniędzy przeznaczy na wodę i ścieki (43,21%) zakładając, że każdy domownik w ciągu roku zużywa 33,7 metra sześciennego wody i produkuje tyle samo ścieków. Najmniej domowy budżet obciążą opłaty parkingowe (1,55%), przy założeniu 48 godzin postoju pojazdu w centrum miasta w ciągu całego roku.
Z analizy wynika jednak, że największym wyzwaniem dla mieszkańców miast powiatowych jest skokowy wzrost kosztów związanych z wywozem odpadów komunalnych. Wysokość opłat w tej kategorii wzrosła o 41,76% w stosunku do 2019 roku i aż o 85,48% w okresie od 2018 roku.
Średnie ceny OC spadają w całym kraju – liderem spadków województwo lubelskie
Przyglądając kosztom życia pod kątem obowiązkowych opłat wzięliśmy także pod lupę dynamikę cen polis komunikacyjnych OC. W obszarze tym odnotowaliśmy umiarkowany spadek cen za składkę w podziale na województwa.
Na koniec pierwszego półrocza 2020 roku najniższą średnią ceną za polisę OC mogli cieszyć się mieszkańcy województwa podkarpackiego (560 zł). Była ona o 7,89% niższa w stosunku do 2018 roku. Na drugim krańcu skali znalazło się województwo pomorskie ze średnią ceną za polisę OC na poziomie 771 zł. Warto jednak zaznaczyć, że w 2018 roku mieszkaniec województwa pomorskiego płacił składkę w wysokości 843 zł. Różnica w średniej cenie polisy OC pomiędzy najtańszym i najdroższym województwem na koniec I półrocza 2020 roku wynosiła 211 zł.
W badanym okresie widoczne są niewielkie wahania wysokości przeciętnej składki OC, z tendencją spadkową. W dużej mierze wynika to ze stabilnej sytuacji finansowej towarzystw ubezpieczeniowych. Polityka cenowa powinna zostać utrzymana w najbliższym czasie, chyba że wypłaty odszkodowań z polis komunikacyjnych zaczną dynamicznie rosnąć lub zostaną wprowadzone nowe regulacje, zwiększające koszty likwidacji szkód.
Źródła:
https://www.curulis.pl/raport/wydatki-mieszkancow-na-uslugi-komunalne-2020https://www.curulis.pl/raport/wydatki-mieszkancow-na-uslugi-komunalne-2019
https://www.curulis.pl/raport/wydatki-mieszkancow-na-uslugi-komunalne-2018
W 2020 roku przeciętna 4 osobowa rodzina zamieszkująca miasto powiatowe najwięcej pieniędzy przeznaczy na wodę i ścieki (43,21%) zakładając, że każdy domownik w ciągu roku zużywa 33,7 metra sześciennego wody i produkuje tyle samo ścieków. Najmniej domowy budżet obciążą opłaty parkingowe (1,55%), przy założeniu 48 godzin postoju pojazdu w centrum miasta w ciągu całego roku.
