Kiedy opłaca się elektryfikować flotę?

Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA
Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA

18 tygodni, 6 samochodów, 24,5 tys. przejechanych kilometrów, 15 zaangażowanych partnerów – Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) podsumowało wyniki badania „ELAB Miasto Czystego Transportu”, największego projektu pilotażowego sektora elektromobilności w Polsce i w regionie CEECałkowity koszt posiadania (TCO) samochodów elektrycznych i spalinowych może wyrównać się już przed upływem roku od rozpoczęcia eksploatacji.

W ramach projektu przeprowadzono wieloetapowy pilotaż, który pozwolił na zgromadzenie obszernej bazy danych w realnych warunkach użytkowania samochodów elektrycznych i spalinowych. Badanie zaadresowało 6 obszarów kluczowych z perspektywy przedsiębiorców planujących elektryfikację firmowej floty. Wyniki pilotażu posłużyły do porównania całkowitych kosztów posiadania (TCO) samochodów elektrycznych i spalinowych, oceny ich wpływu na środowisko, a także analizy wyzwań związanych z wymianą parku samochodowego na elektryczny. Projekt pozwolił także ustalić wpływ masy przewożonych ładunków na zasięg pojazdów zeroemisyjnych, określić etapy planowania prywatnej infrastruktury ładowania oraz ocenić potencjał wdrożeniowy stacji ładowania zintegrowanych z oświetleniem miejskim – mówi Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.

PSPA zainicjowało projekt „ELAB” wspólnie z Miastem Łódź, które było gospodarzem badania.

Łódź już nie raz pokazała, że nie boi się elektromobilności. Jako pierwsi w Polsce wprowadziliśmy specjalne piktogramy informujące, że auta elektryczne mają przywilej jeżdżenia po buspasach. Kupujemy też pierwsze 17 elektrycznych autobusów. W ubiegłym roku zostaliśmy zaś gospodarzem największego w Europie Środkowo – Wschodniej projektu badawczego „ELAB – Miasto Czystego Transportu”. Przez 18 tygodni testowaliśmy elektryczne auta. Wyniki badania potwierdzają, że inwestycja w elektromobilność może przynieść korzyści dla środowiska i klimatu, a co za tym idzie poprawę jakości życia dla mieszkańców. Dziękuję PSPA za współpracę przy tym projekcie – mówi Hanna Zdanowska, Prezydent Miasta Łodzi.

W projekt „ELAB” zaangażowało się 15 podmiotów z całego łańcucha wartości elektromobilności. Renault Polska dostarczyło samochody elektryczne (osobowe Zoe, a także dostawcze Kangoo Z.E. i Master Z.E.) oraz odpowiadające im modele spalinowe (Clio, Kangoo i Master). Pojazdy były użytkowane w ramach szeregu różnego rodzaju zastosowań. DHL Parcel, H&M, IKEA, InPost, Rhenus Delivery Services oraz Veolia eksploatowały testowane samochody przy realizacji celów związanych z bieżącą działalnością przedsiębiorstw, w tym m.in. usług serwisowych oraz dostaw ostatniej mili. W projekcie ELAB wzięły również udział Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi oraz Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi, a Urząd Miasta Łódź wprowadził testowane auta osobowe do floty Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa. Przeprowadzenie pilotażu wymagało zapewnienia dostępu do infrastruktury ładowania. Firma EVBox odpowiadała za dostawę i montaż naściennych stacji typu wallbox, zaś EV Charge dostarczył ładowarki zintegrowane z oświetleniem ulicznym. Partnerzy infrastrukturalni badania agregowali ponadto dane dotyczące ilości energii pobieranej przez pojazdy elektryczne. Za wsparcie merytoryczne projektu odpowiadał ARVAL, którego analizy posłużyły do ustalenia całkowitych kosztów posiadania (TCO) testowanych samochodów. Obsługę techniczną pojazdów zapewnił łódzki dealer Renault – firma JASZPOL. Samochody biorące udział w badaniu zostały wyposażone w urządzenie telematyczne firmy Webfleet Solutions, które monitorowały ich lokalizację oraz parametry pracy w czasie rzeczywistym.

– Renault, dostawca samochodów do projektu ELAB, oferuje już od wielu lat pełną gamę modeli elektrycznych. Przebieg badania udowodnił, że są one w stanie w pełni wykonywać wszechstronne zadania transportowe. Renault Zoe, łączące w sobie bezemisyjny napęd, bardzo duży zasięg – do 395 km (WLTP), szybkość ładowania – zwłaszcza prądem przemiennym o mocy do 22 kW, czy prądem stałym o mocy 50 kW, jest optymalnym pojazdem osobowym do poruszania się nie tylko w obszarach miejskich, ale też umożliwia bezproblemową podróż międzymiastową. Renault Kangoo i Master electric dzięki swoim parametrom użytkowym: ładowność, pojemność bagażowa, w połączeniu z elektrycznym napędem udowodniły, że w obszarach miejskich możemy już w pełni korzystać z dostaw realizowanych bezemisyjnym transportem – mówi Andrzej Gemra Ekspert ds. Public Affaires & Promocji Elektromobilności, Renault Polska.

– Testy pilotażowe w ramach projektu „ELAB” trwały łącznie 18 tygodni, podczas których badane pojazdy w ciągu ponad 600 godzin przejechały w sumie dystans 24 500 km, odbywając więcej niż 2300 różnych podróży – mówi Albert Kania z PSPA, Koordynator Projektu „ELAB”.

W trakcie badania przeprowadzono pogłębioną analizę porównawczą oddziaływania pojazdów elektrycznych i spalinowych na środowisko w realnych warunkach eksploatacyjnych. Wyniki badania potwierdziły pozytywne skutki ekologiczne wiążące się z elektryfikacją parku samochodowego. Badanie przeprowadzone w ramach projektu, wykazało, że pojazdy elektryczne zasilane energią ze źródeł odnawialnych mogą być w 100% zeroemisyjne w zakresie CO2. Dzięki zapewnieniu zielonej energii przez firmę Veolia, samochody elektryczne na etapie eksploatacji umożliwiły redukcję całej emisji dwutlenku węgla, która w przypadku pojazdów spalinowych wynosi 25,9 kg/100 km (segment samochodów dostawczych), 16,6 kg/100 km (segment lekkich samochodów dostawczych) oraz 13,1 kg/100 km (segment samochodów osobowych). W ramach projektu ELAB przeprowadzono również analizę porównawczą emisji hałasu dostawczych pojazdów elektrycznych i spalinowych. Badanie wykazało, że samochody elektryczne ograniczają emisje hałasu w największym stopniu przy niższych prędkościach przejazdowych. Przy prędkości 40 km/h średnia wartość poziomu ekspozycyjnego związana z poruszaniem się EV w przypadku lekkich pojazdów dostawczych była niższa niemal dwukrotnie.

Kolejnym, nowatorskim w skali Polski, elementem badania, była analiza wpływu masy przewożonego ładunku na zużycie energii przez dostawcze pojazdy elektryczne – mówi Albert Kania z PSPA. Model obliczeń w ramach projektu został oparty na danych pozyskanych empirycznie za pomocą urządzeń telematycznych firmy Webfleet Solutions podczas testów pojazdów w rzeczywistych warunkach eksploatacji. – Uzyskane wyniki wykazały, że w przypadku lekkich, elektrycznych samochodów dostawczych każde dodatkowe 100 kg masy ładunku wpływa na zwiększenie zużycia energii o ok. 7%, zaś w przypadku ciężkich, elektrycznych samochodów dostawczych o ok. 5,25%. To lepsze rezultaty, niż szacunki zakładane przed rozpoczęciem badania – dodaje Albert Kania.

W ramach projektu przeprowadzono również testy stacji ładowania pojazdów elektrycznych zintegrowanej z miejskim oświetleniem ulicznym. Badaniom w rzeczywistych warunkach użytkowania poddano urządzenie Combocharger dostarczone przez firmę EV Charge, które z powodzeniem uruchomiono 2 z 3 zaplanowanych lokalizacji. Pilotaż wykazał możliwość istnienia ograniczeń w miejscach, gdzie instalacja oświetleniowa nie przeszła modernizacji.

Kluczowym elementem projektu ELAB była analiza porównawcza całkowitych kosztów posiadania (TCO) pojazdów elektrycznych i spalinowych w rzeczywistych warunkach użytkowania. Badanie wykazało, że nabycie elektrycznych samochodów osobowych oraz lekkich pojazdów dostawczych może być bardziej opłacalne niż ich konwencjonalnych odpowiedników, nawet przy założeniu braku obowiązywania programów finansowego wsparcia elektromobilności. Wyższe ceny EV są rekompensowane przez znacznie niższe koszty obciążające ich posiadaczy na etapie eksploatacji.

Wyniki badania udowadniają, że inwestycja w elektromobilność może przynieść wymierne korzyści finansowe. Biorąc pod uwagę obecne uwarunkowania rynkowe, wprowadzenie dotacji ze środków publicznych pozostaje jednak kluczowym czynnikiem pozwalającym zachęcić do elektromobilności szerokie grono przedsiębiorców. Uwzględnienie dofinansowania w analizie całkowitych kosztów posiadania, prowadzi do wyrównania TCO samochodów elektrycznych i spalinowych we wszystkich segmentach przed upływem roku od momentu wprowadzenia pojazdu do floty – podsumowuje Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA.