Trwają intensywne prace nad Krajowym Planem Odbudowy, który jest warunkiem uzyskania wsparcia finansowego z unijnego instrumentu Next Generation EU. Plan ma powstać jeszcze w tym roku i będzie przewidywał realizację kilku tysięcy projektów z obszarów energetyki, transportu, cyfryzacji oraz ochrony środowiska, zgłoszonych przez ministerstwa i samorządy wojewódzkie. Poziom finansowania przewidziany dla Polski w ramach Europejskiego Instrumentu Odbudowy to 63,8 mld euro.
Next Generation EU to narzędzie finansowe, które ma przyspieszyć odradzanie się europejskiej gospodarki po pandemii i zapewnić wsparcie finansowe dla sektorów kluczowych dla jej rozwoju w przyszłości. Budżet Europejskiego Instrumentu Odbudowy wynosi 750 mld euro, a jego realizacja jest przewidziana na lata 2021–2024.
Już od stycznia 2021 roku może być wykorzystywany przez kraje unijne, ale fundusze muszą być wydane zgodnie z przeznaczeniem. Unia przewiduje finansowanie trzech filarów: po pierwsze, pomocy dla państw członkowskich przez wsparcie inwestycji, reform oraz sprawiedliwej transformacji; po drugie, wsparcia inwestycyjnego dla konkretnych technologii oraz przedsiębiorstw, a po trzecie – programów zdrowotnych i przeciwdziałania przyszłym kryzysom.
– Next Generation EU to bardzo ważny fundusz, który jest odpowiedzią na skutki pandemii SARS-CoV-2, i ma przede wszystkim pomóc w odbudowie unijnej gospodarki po kryzysie. Jednak jego zadaniem jest również napędzać ją do tego, aby stanowiła swoiste koło zamachowe dla nowych inwestycji, które będą ją pobudzać do rozwoju w określonych kierunkach – mówi agencji Newseria Biznes Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej.
Jak podkreśla, teraz istotny jest sposób, w jaki Polska skorzysta z tego funduszu, a kluczowy dokument to Krajowy Plan Odbudowy. Dotychczas do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej wpłynęło ponad 2 tys. propozycji projektów z poszczególnych resortów z obszarów energetyki, transportu, cyfryzacji oraz ochrony środowiska, które mają być wpisane do planu. Najprawdopodobniej drugie tyle propozycji przedstawią marszałkowie województw. Urzędy marszałkowskie uruchomiły konsultacje społeczne oraz organizują spotkania z interesariuszami.
– Zakładamy, że Krajowy Plan Odbudowy zostanie sporządzony do końca tego roku, a następnie rozpoczną się negocjacje z Komisją Europejską. Natomiast jeszcze w tym miesiącu chcielibyśmy roboczo skonsultować projekt tego dokumentu z Komisją Europejską, aby później dokonywać tylko drobnych, kosmetycznych poprawek – planuje Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Krajowy Plan Odbudowy może zostać przedstawiony Komisji Europejskiej najwcześniej po 15 października 2020 roku (wraz z projektem budżetu) do 30 kwietnia 2021 (lub 2022) roku. KE ma dwa miesiące na ocenę i podjęcie decyzji o wsparciu finansowym.
Prognozy dotyczące kondycji unijnej gospodarki nie są dobre. Zgodnie z lipcowymi szacunkami Komisji Europejskiej zakłócenie aktywności gospodarczej oraz łańcuchów dostaw w państwach członkowskich spowoduje spadek unijnego PKB o 8,3 proc. w 2020 roku Z kolei prognozy dotyczące Polski są bardziej optymistyczne. Według założeń tegorocznego budżetu spadek wyniesie 4,6 proc., a w przyszłorocznym Ministerstwo Finansów szacuje wzrost PKB na poziomie 4 proc.
