Najwięcej kredytów, ale także zaległości u producentów odzieży roboczej

Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor
Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor

Polacy są już coraz bliżej wydawania na ubrania 1000 zł na osobę rocznie. Korzysta na tym nie tylko import z Azji, ale powoli także rodzima produkcja. Choć sytuacja producentów odzieży poprawia się, to jednak połowa firm jest w słabej lub złej kondycji finansowej. Niespłacone w terminie zobowiązania wobec banków i kontrahentów wynoszą ponad 107 mln zł. Najgorzej mają się producenci odzieży wierzchniej, roboczej oraz wyrobów pończoszniczych – wynika z danych Rejestru BIG InfoMonitor, Biura Informacji Kredytowej oraz Bisnode Polska.

Choć polski przemysł odzieżowy wciąż jest o około jedną trzecią mniejszy niż dziesięć lat temu, biorąc pod uwagę liczbę firm, to jednak od kilku lat powoli odbudowuje swoją pozycję rynkową. W ciągu ostatnich sześciu lat produkcja sprzedana wzrosła o około 20 proc. korzystając m.in. na wzroście popytu na odzież. Według Euromonitor International, firmy zajmującej się badaniami rynkowymi, polski rynek zakupów odzieżowych wart będzie w tym roku 37,8 mld zł, o 0,9 mld zł więcej niż w 2016 r. Oznacza to, że statystycznie jedna osoba w całym 2017 roku wyda na odzież 986 zł, czyli o 25 zł więcej niż w 2016 r.

Mimo tych zmian kondycja finansowa producentów odzieży wciąż pozostawia wiele do życzenia. Według wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska blisko połowa firm jest w bardzo złej i słabej kondycji finansowej, z czego prawie 38 proc. w bardzo złej. Najsłabiej prezentują się producenci odzieży wierzchniej. Wśród nich aż 41 proc. na koniec września znajdowało się w złej kondycji finansowej. Przeterminowane branży widoczne w BIG InfoMonitor oraz BIK wynoszą 107,2 mln zł, a odsetek firm z problemami w zależności od specjalizacji waha się między 2,1 a 5,7 proc. Najwyższy jest wśród producentów odzieży roboczej oraz wśród zajmujących się wyrobami pończoszniczymi, przewyższając tym samym znacząco odsetek niesolidnych firm w całej produkcji, gdzie wynosi on 4,6 proc. Mowa tu o opóźnieniach wynoszących co najmniej 60 dni na kwotę min. 500 zł.

Produkcja odzieży wraca nad Wisłę

Polska branża producentów odzieży nadal jest bardzo rozdrobniona i zróżnicowana, spora część działalności sprowadza się do produkcji sprzedawanej na bazarach i w małych sklepach oraz podwykonawstwa, czyli szycia na zlecenie znanych firm. Ale z powodzeniem rozwijają się też krajowi projektanci oraz średnie i duże firmy, kreujące własne silne marki, zdolne konkurować nie tylko na lokalnym rynku, ale również globalnym. Na korzyść polskiego przemysłu odzieżowego działa malejąca różnica kosztów płac między tanimi producentami, głównie z Azji (według przedstawicieli branży zmniejszyła się ona do około 10 proc.), a rodzimymi podmiotami, co przy uwzględnieniu kosztów transportu, czasu realizacji dostaw oraz jakości powoduje, że produkcja coraz częściej „wraca” do kraju. Jak np. deklarują zarządzający jedną z największych firm odzieżowych w kraju, w przyszłym roku podwojona zostanie produkcja odzieży nad Wisłą dla jednej z marek.

Polscy producenci zdobywają też zlecenia z zagranicy. Przedstawiciele branży oceniają, że zaletami naszych zakładów są zarówno wysoka jakość, zdolność szybkiego reagowania na potrzeby rynku, jak i szybki czas realizacji. Z drugiej strony niewielka skala działalności większości firm (ponad 90 proc. to firmy mikro i małe) stanowi barierę w pozyskiwaniu dużych zamówień, głównie z zagranicy, a z kolei niestabilność, sezonowość oraz niepewność otrzymywania zleceń ogranicza inwestycje w rozwój zdolności produkcyjnych. Producenci odzieży podkreślają także znaczenie problemów z zatrudnieniem, przy czym nie chodzi tylko o wzrost kosztów płac, ale również niedobór wykwalifikowanych pracowników, szczególnie dotkliwy w kontekście zaniku szkolnictwa zawodowego w tym zakresie. Wyzwaniem jest również konkurencja ze strony odzieży importowanej.

Najczęściej zaległości mają producenci ubrań roboczych i rajstop

Według danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor oraz BIK moralność płatnicza przedsiębiorstw oceniana z perspektywy terminowego regulowania płatności jest mocno zróżnicowana w zależności od specjalizacji. W dziale 14 PKD Produkcja odzieżynajsłabiej wypadają firmy szyjące ubrania robocze oraz pończosznicze. W tych specjalizacjach odsetek firm z zaległościami przekracza średnią dla ogółu producentów, która wynosi 4,6 proc. posiadających problemy w obsłudze zobowiązań w bazach BIG InfoMonitor oraz BIK.kredyty producenci

Źródło: BIG InfoMonitor, BIK

Łączna wartość zaległych zobowiązań producentów odzieży to 107,2 mln zł. Średnia zaległość pozakredytowa sięga 23,7 tys. zł, a kredytowa 236,4 tys. zł.

Moda na zakupy odzieży online szkodzi tradycyjnym sklepom

Od stycznia do końca września br. w branży produkcji odzieży i tekstyliów w sądach gospodarczych ogłoszono 9 upadłości, wobec 7 w analogicznym okresie roku ubiegłego. Bisnode Polska przewiduje, że na koniec roku branża zanotuje zbliżoną liczbę bankructw do tej z 2016 r. Będzie to jednak o niemal połowę mniej upadłości niż w 2015 r. gdy zbankrutowały 22 przedsiębiorstwa.

kredyty producenci 2Źródło: Bisnode Polska

Liczba sklepów odzieżowych spada od lat. Dodatkowo ich kondycja nie jest najlepsza. W chwili obecnej ponad 63 proc. spośród 500 poddanych analizie jest w słabej i bardzo złej sytuacji finansowej. Po 18 proc. w silnej i dobrej kondycji. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest postępująca zmiana zwyczajów zakupowych Polaków, którzy coraz więcej i chętniej kupują ubrania w internecie. Z badania* firmy badawczej PMR Market Experts na temat miejsca zakupu odzieży wynika, że 19 proc. Polaków kupuje ubrania przez internet. Najwięcej – około 60 proc. Polaków „ubiera się” w sklepach markowych, 26 proc. w sklepach niemarkowych, 19 proc. na bazarach i targowiskach, 13 proc. na hali hipermarketu, a 11 proc. w sklepach z odzieżą używaną.

kredyty producenci 3

Wykonane dla Izby Gospodarki Elektronicznej badania** firmy badawczo-technologicznej Gemius pokazują, że to właśnie odzież, akcesoria i dodatki nabywane są w sieci przez największą część zwolenników zakupów internetowych – 73 proc. Na drugim miejscu najchętniej kupowanych artykułów online znalazły się książki, płyty i filmy – 70 proc., a na kolejnym sprzęt RTV i AGD – 58 proc.

*Źródło: PMR, 2016 r. badanie na 556 respondentach, uwzględniające kilka odpowiedzi, nie sumuje się do 100 proc. 

** Źródło: Raport „E-commerce Polska 2017. Gemius dla e-commerce Polska”, próba 1500 osób