Zostały 3 tygodnie na zgłoszenie źródła ogrzewania domu. Co grozi tym, którzy to zlekceważą?

komin smog

Kto do końca czerwca nie zadeklaruje, czym ogrzewa swój dom lub mieszkania, zapłaci grzywnę w wysokości nawet 500 zł – przypominają eksperci portalu GetHome.pl. Wygląda na to, że wielu właścicieli i zarządców budynków ignoruje ten obowiązek.

Na złożenie deklaracji „o użytkowanych źródłach ciepła i spalania paliw do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) właściciele i zarządcy wszystkich budynków mieli aż 12 miesięcy. Pod koniec ubiegłego roku zwracaliśmy jednak uwagę, że nie palą się oni do tego. A wskazywało na to bardzo wolne tempo rejestracji źródeł ogrzewania – mówi ekspert portalu GetHome.pl Marek Wielgo.

Z uzyskanych przez ten portal danych z Geoportal.gov.pl wynika, że samych budynków mieszkalnych jest w naszym kraju ponad 6,2 mln. Tymczasem – jak podawał Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) – po czterech miesiącach do CEEB trafiło ok. 440 tys. deklaracji CEEB.  Oczywiście dziś te statystyki wyglądają dużo lepiej, bo GUNB mówi o 4,2 mln deklaracji, z czego ok. 4 mln dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych oraz budynków zbiorowego zamieszkania, czyli m.in. hoteli, pensjonatów, akademików i domów wczasowych.

GUNB prowadzi „Ranking Gmin”, z którego możemy się dowiedzieć, ile deklaracji składanych jest w poszczególnych gminach. Okazuje się, że np. w gminie Prochowice na Dolnym Śląsku deklarację CEEB złożyło 112 z 1934 właścicieli budynków, czyli zaledwie 5%! W podwarszawskim Otwocku ten odsetek wynosi z kolei tylko 15%.

Gminy z najmniejszą liczbą złożonych deklaracji CEEB (stan z 6 czerwca 2022 r.)

Gmina Liczba punktów adresowych Liczba punktów adresowych z co najmniej 1 złożoną deklaracją Poziom wypełnienia bazy CEEB
Prochowice

Dolnośląskie

 

1934 112 5%
Olszanica

Podkarpackie

 

1413 189 13%
Zwierzyniec

Lubelskie

 

2594 357 13%
Rzezawa

małopolskie

3713 517 13%
Moszczenica

małopolskie

 

5963 871 14%
Zwoleń

podkarpackie

 

9669 1375 14%
Trzcińsko-Zdrój

zachodniopomorskie

 

1147 173 15%
Otwock

mazowieckie

 

9986 1592 15%
Mikołajki

warmińsko-mazurskie

 

2120 343 16%
Popielów

opolskie

 

2788 451 16%

 

Na drugim biegunie jest dolnośląska gmina Zawidów, w której 91% budynków jest w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Gminy z największą liczbą złożonych deklaracji CEEB (stan z 24 lutego 2022 r.)

Gmina Liczba punktów adresowych Liczba punktów adresowych z co najmniej 1 złożoną deklaracją Poziom wypełnienia bazy CEEB
Zawidów

dolnośląskie

 

699 638 91%
Siennica Różana

lubelskie

 

1538 1293 84%
Szczuczyn

podlaskie

 

1471 1235 83%
Brzeźnica

lubuskie

 

928 725 78%
Mędrzechów

małopolskie

 

930 722 77%
Piwniczna-Zdrój

małopolskie

 

3054 2296 75%
Skomlin

łódzkie

 

1001 758 75%
Pawłów

świętokrzyskie

 

4336 3126 72%
Słopnice

małopolskie

 

1730 1248 72%
Kolno

podlaskie

 

1573 1145 72%

 

Jest raczej mało prawdopodobne, że do końca czerwca wszyscy właściciele i zarządcy budynków zarejestrują wykorzystywane w nich źródła ciepła. Być może nie wszyscy zdają sobie sprawę, że chodzi nie tylko o kotły czy piece, ale także tzw. kozy oraz bojlery – komentuje ekspert GetHome.pl.

Według niego, powszechne ignorowanie obowiązku rejestracji źródeł ogrzewania może też świadczyć o tym, że rządowi nie udało się przekonać Polaków, że dzięki gromadzonym w CEEB informacjom możliwa będzie bardziej skuteczna walka ze smogiem i ubóstwem energetycznym. Pamiętajmy, że – jak podaje Eurostat – przeszło 3% mieszkańców naszego kraju nie może sobie pozwolić na odpowiednie ogrzanie swoich domów i mieszkań.

Niestety, najprawdopodobniej część właścicieli domów ogrzewanych tzw. kopciuchami, nie chce się ujawnić. Palenie śmieci, w tym różnego rodzaju tworzyw sztucznych, jest w naszym kraju popularnym sposobem „domowej utylizacji”.Wykres 3

Ci, którzy nie złożą deklaracji w ustawowym terminie muszą się liczyć z nawet 500 zł karą grzywny, która jest wymierzana w trybie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. W razie odmowy przyjęcia od policjanta lub strażnika miejskiego mandatu karnego sprawa trafi do sądu, a wówczas grzywna może być nawet dziesięciokrotnie wyższa.

Jednak warto dodać, że grzywna nie będzie nakładana z automatu. W ustawie wprowadzono możliwość zastosowania tzw. czynnego żalu. Chodzi o to, że kara upiecze się temu, kto zdąży złożyć deklaracje, zanim wójt, burmistrz lub prezydent miasta poweźmie wiadomość o popełnieniu wykroczenia. – W praktyce można się więc spodziewać, że urzędnicy „przypomną” o obowiązku złożenia deklaracji, zanim wystawią mandat – uważa Marek Wielgo.

Deklarację można złożyć w urzędzie gminy w formie papierowej lub online. Ci, którzy wybrali pierwszą opcję, a nie są w stanie potwierdzić swojej tożsamości w Internecie (np. za pomocą profilu zaufanego), mogą sprawdzić status swojej deklaracji w systemie. GUNB uruchomił bowiem właśnie nową e-usługę „Sprawdź swoją deklarację”. Umożliwia ona uzyskanie informacji, czy i kiedy deklaracja została wprowadzona do bazy CEEB (w przypadku deklaracji w wersji papierowej urzędnicy gminni mają na to aż sześć miesięcy).

W zarejestrowanych do tej pory w CEEB budynkach przeważają kotły, piece i kuchnie na paliwa stałe, czyli m.in. węgiel.

Wykres 4Co gorsza, ponad 80% kotłów na paliwa stałe (poniżej 5 klasy) nie spełnia współczesnych norm emisji dwutlenku węgla (od blisko czterech lat nie może ich być w sprzedaży).Wykres 5

Autor: Marek Wielgo, ekspert portalu GetHome.pl