Podsumowanie 2015 r. i prognozy na 2016 r. dla branży leasingowej

Andrzej Krzemiński

Ubiegły rok będziemy mogli z pewnością zaliczyć do rekordowych dla całego rynku leasingu
w Polsce. Mieliśmy co do tego pewność już w październiku, kiedy wartość transakcji wyniosła 40 mld zł, czyli niemal tyle co w całym 2014 r. W pierwszych 10 miesiącach 2015 r. wzrost wyniósł aż 17% i był równomierny w prawie wszystkich grupach aktywów. Finansowaliśmy każdy sprzęt, który posiada stopę amortyzacji, a najbardziej popularne były pojazdy osobowe, dostawcze i ciężarowe. Ważnym segmentem były również maszyny, urządzenia budowlane, sprzęt IT, wyposażenie linii produkcyjnych czy restauracji. Duże zapotrzebowanie na finansowanie wśród polskich przedsiębiorców i rolników, napędzające polski rynek leasingu, pozwoliło nam awansować na wysokie szóste miejsce w Europie.

Andrzej Krzemiński

Miniony rok upłynął pod znakiem finansowania samochodów osobowych, dużą dynamikę obserwowaliśmy w tym sektorze zwłaszcza na początku roku. Kilku graczy rynkowych osiągnęło tu bardzo dobre wyniki sprzedaży, a i Raiffeisen Leasing w szczytowym okresie od lutego do końca kwietnia sfinansował ponad 7 tys. pojazdów. Jak wynika z danych ZPL, w porównaniu do tego samego okresu 2014 r., w trzech pierwszych kwartałach finansowanie aut osobowych wzrosło aż o niemal 43%.

Podsumowując 2015 r. nie można pominąć rynku agro, w który firmy leasingowe zaangażowały się bardzo intensywnie. Po pierwszych III kwartałach tego roku segment  zanotował 11,6% wzrost w stosunku do odczytów z 2014 r. Zarówno my, jak i kilku konkurentów, podeszliśmy do tego sektora poważnie, widzimy w nim duży potencjał: jest to rynek rozwijający się, profesjonalizujący, a sami rolnicy są obecnie bardzo aktywni w finansowaniu maszyn rolniczych czy nieruchomości. Co ciekawe, pojawiły się w tym roku również jednostkowe transakcje finansowania ziemi rolnej, co być może przerodzi się w interesujący trend.

Inną ciekawą zmianą, jaką zanotowaliśmy w 2015 r., było pojawienie się finansowania nieruchomości. Jest to dość specyficzny rynek, bo z uwagi na zawiłe i często uciążliwe procedury, konieczność związania się umowa na długie lata, a także z uwagi niepewność rynku, takie transakcje są sporadyczne, opiewają na niskie kwoty. Ten rok przyniósł jednak kilku podmiotom transakcje, zapewniające niemal 84% wzrost w pierwszych trzech kwartałach, w porównaniu do 2014 r. Rozczarował nieco natomiast sektor budowlany. Mimo, wydawałoby się, wielu trwających w Polsce inwestycji, polskie przedsiębiorstwa z tego rynku finansowały mniej.

Dla Raiffeisen Leasing był to również ważny rok, jeśli chodzi o finansowanie polskich przedsiębiorstw produktami z dofinansowaniem lub gwarancjami Unii Europejskiej. W 10. rocznicę uruchomienia programów unijnych w Polsce zdobyliśmy pozycję lidera, jeśli chodzi o finansowanie leasingiem z dotacjami lub gwarancjami UE. Od 2002 roku wsparliśmy rozwój  ponad 21 tys. przedsiębiorców, podpisaliśmy umowy na 3 mld zł w finansowaniu i 1 mld zł w gwarancjach. Grudniowe podsumowanie Ministerstwa Rolnictwa pokazało, że nie wszystkim firmom udało się w jednakowym stopniu zaangażować w ten obszar biznesu.

Rozpoczynający się właśnie rok 2016 będzie w mojej ocenie wybitnie dobry dla polskiej branży leasingowej. Jak pokazują wyniki, nabiera ona rozpędu już od kilku lat: 20% wzrost, jaki osiągnęła w 2014 r. i kolejne 20% z zakończonego właśnie 2015 r., dają w sumie bardzo dobry wynik 40%, zapewniający nam wysokie 6 miejsce w czołówce Europy. Z uwagi na rozwojowy trend w całej gospodarce i rosnący popyt na usługi leasingowe, 2016 r. przyniesie nam kolejne wysokie wzrosty w obszarze leasingu.

Przewidywania te zdaje się popierać wskaźnik wykorzystania mocy produkcyjnych w przemyśle, utrzymujący się na wysokim, oscylującym wokół 80% poziomie. Oznacza on, że moce produkcyjne są w dużej mierze wykorzystane i przedsiębiorstwa będą zmuszone inwestować w kolejne maszyny, aby zaspokoić swoje potrzeby. Dodatkową stymulacją będą środki unijne, które powinny pojawić się w tym roku i trafić do gospodarki w formie produktów zwrotnych lub gwarancyjnych, zachęcających przedsiębiorstwa i rolników do kolejnych inwestycji.

Podsumowując panujące w branży trendy, aktywne poszerzanie obecności firm leasingowych w poszczególnych sektorach pod względem aktywów spowodowało, że rynek stał się pod tym względem nasycony. Konsekwencją tego było szczególnie widoczne w tym roku przenoszenie się z prostego finansowania leasingiem na usługi najmu, dzierżawy, w tym najmu samochodów osobowych i CFM, czyli długoterminowych najmów samochodów dostawczych i ciężarowych.

Produktowo będziemy się więc jako branża przesuwać w 2016 r. w dalszym ciągu w stronę szeroko pojmowanych kompleksowych usług związanych z doborem sprzętu dla klienta, finansowaniem go i świadczeniem usług serwisowych. Będziemy to obserwować zarówno w  sektorze samochodów osobowych, ciężarowych, maszyn budowlanych i rolnych, jak i np. w sektorze IT. Sektor Full Service Leasingu, czyli wynajmu długoterminowego pojazdów i flot, będzie się więc bardzo dynamicznie rozwijał. Jako inicjatorzy tego trendu, przewidujemy również, że rosła będzie popularność ofert długoterminowego najmu dla osób fizycznych, głównie w obszarze samochodów osobowych. Tu również spodziewamy się produktowej zmiany w stronę kompleksowości oferty

Kolejnym trendem, który będziemy obserwować w rozpoczynającym się roku, będzie odejście od wojen cenowych pomiędzy leasingodawcami w kierunku ułatwień dla klienta w procesie pozyskania finansowania. Będziemy stawiać na bardzo głęboką znajomość ryzyk w danym sektorze i idące za tym jasne kryteria i szybką decyzję, opartą o minimalne wymogi dokumentowe. Z uwagi na odmienny model biznesowy i ryzyko rozłożone pomiędzy firmę i klienta, będziemy jeszcze bardziej dystansować się w tym obszarze od banków, dla których cały rynek spodziewa się w tym roku kolejnych utrudnień. Rozwojowi uproszczonych procedur może zaszkodzić jedynie znacząca zmiana gospodarcza, niosąca za sobą spowolnienie, a więc i rosnące ryzyko kredytowe wynikające z zatorów płatniczych.