Przychody europejskiego rynku futbolowego przekroczyły 20 mld euro

Stadion piłkarski

Piłka nożna niezmiennie przyciąga zarówno kibiców, jak i pieniądze. W sezonie 2013/2014 przychody europejskiego rynku futbolowego przekroczyły 20 mld euro. Na dobrą kondycję piłkarskiego biznesu wpływają przede wszystkim wyniki europejskich lig z „wielkiej piątki” (Bundesliga, La Liga, Ligue 1, Premier League i Serie A), w tym w szczególności angielskiej ligi. Wartość dwudziestu największych klubów Premier League wynosi prawie jedną piątą wartości całego europejskiego rynku piłki nożnej. To główne wnioski 24. edycji raportu „Annual Review of Football Finance 2015” przygotowanego przez firmę doradczą Deloitte.

Stadion Camp Nou to najczęściej odwiedzany przez turystów obiekt w Barcelonie
Stadion Camp Nou to najczęściej odwiedzany przez turystów obiekt w Barcelonie

Rok wcześniej wartość europejskiego rynku piłki nożnej wynosiła 19,9 mld euro. Obecnie jest to ponad 20 mld euro. Według wyliczeń ekspertów Deloitte w sezonie 2016/2017 będzie to już 25 mld euro.

W omawianym raporcie, w sezonie 2013/2014 nowe umowy w obszarze praw do transmisji telewizyjnych spowodowały wzrost przychodów „wielkiej piątki” europejskich lig piłkarskich o 15 proc. do wartości 11,3 mld euro. „Już trzeci rok z rzędu każda spośród lig europejskich z „wielkiej piątki” zanotowała rekordowe przychody, co ponownie dowodzi, że piłka nożna na najwyższym poziomie nadal stanowi „treść o największej wartości” dla nadawców oraz że partnerzy handlowi gotowi są sporo zapłacić za to, aby utożsamiano ich z najlepszymi klubami europejskimi” – mówi Dan Jones, Partner, Lider Sports Business Group, Deloitte UK.

Angielska Premier League umocniła się na pozycji lidera pod względem osiąganych przychodów

Manchester United Stadion Old Trafford
Manchester United Stadion Old Trafford

Wzrost przychodów o 29 proc. spowodował, że Premier League, której łączne przychody osiągnęły poziom 3,3 mld funtów (3,9 mld euro), jeszcze wyraźniej zaznaczyła swą dominującą pozycję wśród lig na świecie. Przychody z transmisji wzrosły o 48 proc. (569 mln funtów), przy czym trzy czwarte tego wzrostu jest zasługą nowych krajowych i międzynarodowych transakcji dotyczących praw do transmisji. „W sezonie 2013/2014 jedynie 5 klubów w Europie spoza Premier League zarobiło więcej na transmisjach telewizyjnych niż klub z najniższymi przychodami z tego źródła spośród drużyn najlepszej angielskiej ligi. Po serii najnowszych doniesień dotyczących transakcji handlowych zawieranych przez angielskie kluby, należy spodziewać się, że Premier League prześcignie Bundesligę pod względem przychodów komercyjnych i w sezonie 2014/15 stanie się światowym liderem we wszystkich trzech kluczowych kategoriach przychodów” – wyjaśnia Dan Jones.

W kolejnym, ósmym już roku stałych wzrostów, niemiecka Bundesliga umocniła się na pozycji numer dwa na liście europejskich lig generujących najwyższe wpływy, osiągając łączny wzrost przychodów o 13 proc. (257 mln euro) do poziomu 2,3 mld euro. Łączna wartość nowych kontraktów dotyczących praw do transmisji zawartych przez Bundesligę 1 i Bundesligę 2 przekroczyła wartość poprzednich umów o ponad 50 proc. Wciąż jednak wartość praw do meczów Bundesligi 1 jest nadal najniższa spośród całej „wielkiej piątki” lig europejskich.

Łączne przychody wszystkich klubów La Liga wzrosły o 3 proc. (65 mln euro) do poziomu 1,9 mld euro. Wzrost ten miał jednak miejsce wyłącznie dzięki dwóm klubom z Madrytu, natomiast łączne przychody pozostałych 18 klubów spadły w porównaniu z rokiem ubiegłym.

Na rynku krajowym pojedyncze kontrakty nadal zniekształcały całkowity obraz sytuacji finansowej hiszpańskiej ligi. W maju 2015 roku Ministerstwo Sportu Hiszpanii ogłosiło, że począwszy od sezonu 2016/17 prawa do transmisji krajowych meczów piłki nożnej w tym kraju będą sprzedawane łącznie w nadziei na stworzenie i zaoferowanie potencjalnym nabywcom praw do transmisji bardziej atrakcyjnego i przejrzystego produktu.

Niezłe osiągnięcia niektórych włoskich klubów w pucharach europejskich w bardzo niewielkim stopniu wpłynęły na wzrost łącznych przychodów klubów z Serie A. Te zwiększyły się zaledwie o 1 proc. do poziomu 1,9 mld euro Jest to kolejny dowód na to, że przychody klubów piłkarskich we Włoszech są silnie uzależnione od przychodów ze sprzedaży praw do transmisji, które stanowiły aż 59 proc. łącznych przychodów ligi. Jest to największy udział spośród wszystkich lig piłkarskich „wielkiej piątki”.

W sezonie 2013/14 łączne przychody Ligue 1 zwiększyły się o 201 mln euro (15 proc.) do poziomu blisko 1,5 mld euro. Spośród francuskich klubów liderem był klub Paris Saint-Germain ze wzrostem przychodów w wysokości 75 mln euro. Średnia oglądalność Ligue 1 wzrosła do najwyższego poziomu od sezonu 2008/09 i osiągnęła średni poziom ponad 21 tys. widzów na mecz, na co wpływ miała modernizacja stadionów wielu klubów przed nadchodzącymi mistrzostwami UEFA Euro 2016. Mimo to przychody ze sprzedaży biletów na mecze wzrosły zaledwie o 4 proc. (5 mln euro) do sumy 144 mln euro, z czego 44 proc. było zasługą PSG.

Po raz pierwszy od sezonu 2006/07 każda z lig „wielkiej piątki” osiągnęła współczynnik wartości wypłacanych wynagrodzeń w stosunku do przychodów na poziomie 70 proc. lub mniej. Oprócz La Liga pozostałe ligi „wielkiej piątki” w sezonie 2013/14 zanotowały poprawę tego współczynnika (Bundesliga: 49 proc., Premier League: 58 proc., Ligue 1: 64 proc., Serie A: 70 proc.). W La Liga współczynnik ten wzrósł z 57 do 60 proc. Łączny współczynnik wypłacanych wynagrodzeń do przychodów spadł do najniższego, od sezonu 1999/2000, poziomu 59 proc.

„Wprowadzone przez UEFA finansowe zasady fair play w połączeniu z kontrolą kosztów w ligach piłkarskich niektórych krajów zdają się mieć wpływ na decyzje klubów na to, na co przeznaczane są wzrosty ich przychodów. W dwóch ostatnich sezonach zaledwie 31 proc. wzrostu przychodów europejskiej „wielkiej piątki” przeznaczono bezpośrednio na wynagrodzenia, podczas gdy we wcześniejszych latach nawet ponad  60 proc. wzrostów przeznaczano na ten cel” – wyjaśnia Adam Bull, Senior Consultant, Sports Business Group, Deloitte UK.

Zysk operacyjny Premier League w wysokości 614 mln funtów uzyskany w sezonie 2013/14 prawie trzykrotnie przewyższył poprzedni rekord ustanowiony przez Bundesligę z sezonu 2012/13. Aż 19 z 20 klubów w Premier League zanotowało zysk operacyjny, a łączna marża operacyjna wzrosła do poziomu 19 proc. Po raz kolejny Bundesliga była drugą jedyną ligą wśród „wielkiej piątki” mogącą pochwalić się zyskiem operacyjnym, chociaż spadł on o 5 proc. (14 mln euro) do poziomu 250 mln euro.

Inne kluczowe wnioski z rocznego przeglądu finansów piłkarskich:

  • W wyniku nowych transakcji dotyczących praw do transmisji sportowych przychody z ich sprzedaży dwóch największych lig europejskich wzrosły o 18 proc. do wartości 5,4 mld euro, co przyczyniło się do wzrostu łącznych przychodów „wielkiej piątki” lig piłkarskich o 48 proc. Po ogłoszeniu przez każdą z nich szczegółów dotyczących lepszych warunków kontraktów sprzedaży praw do transmisji co najmniej do sezonu 2016/17, wydaje się, że źródło to nadal będzie stanowiło kluczowy element przychodów,
  • Przychody z umów sponsorskich i innych źródeł komercyjnych wzrosły o 18 proc. do poziomu 4 mld euro, co stanowi drugi pod względem wartości element łącznych przychodów (35 proc),
  • Przychody ze sprzedaży biletów na mecze całej „wielkiej piątki” lig w roku 2013/14 wzrosły o 4 proc. i wyniosły 1,9 mld euro,
  • Decyzja dotycząca łącznej sprzedaży praw do transmisji meczów La Liga począwszy od sezonu 2016/17 spowoduje bardziej równomierny podział przychodów z tego źródła pomiędzy klubami, dzięki czemu stosunek pomiędzy najwięcej i najmniej zarabiającymi klubami w La Liga spadnie z 7,4:1 w sezonie 2013/14 do prawie 4,5:1. Dla porównania w sezonie 2013/14 współczynnik ten w Serie A wyniósł 5,3:1, w Ligue 1: 3,4:1, w Bundeslidze 2:1 oraz 1,6:1 w Premier League,
  • Bundesliga odnotowała rekordową średnią liczbę widzów w Europie wynoszącą ponad 42,6 tys. na mecz oraz frekwencję ponad 90 proc. na stadion. Jednak nie była to frekwencja tak wysoka, jak na stadionach Premier League, gdzie wyniosła ona 96 proc. i gdzie padł krajowy rekord średniej frekwencji wynoszącej 36 691 widzów na mecz. W sezonie 2013/14 w Ligue 1 średnia frekwencja wzrosła do ponad 21 tys. widzów, w Serie A wzrost ten był ledwo zauważalny (23 011 widzów), natomiast w La Liga pozostał na niezmienionym poziomie 25 320 widzów na mecz
  • Różnica pomiędzy „wielką piątką” a pozostałymi ligami Europy w sezonie 2013/14 stale się powiększa. W celu wsparcia rozwoju konkurencji i zapewnienia większej stabilności finansowej klubom, wiele lig zawarło dłuższe kontrakty z partnerami w zakresie praw do transmisji, przede wszystkim w Holandii, Belgii i Danii,

Dzięki łącznym przychodom w wysokości 587 mln funtów w roku 2013/14 angielska Football League Championship zachowała pierwsze miejsce na świecie pod względem generowanych przychodów wśród lig na drugim poziomie rozgrywek piłkarskich.