Święta Bożego Narodzenia to w kulturze polskiej jedno z najważniejszych wydarzeń roku. W czasie ich trwania dużo uwagi poświęcamy konsumpcyjnym aspektom „Gwiazdki”. Kupowanie prezentów swoim bliskim jest obowiązkowym elementem świątecznej tradycji. Raport „Ważne wydarzenia w życiu Polaków”[1], zrealizowany na zlecenie Lindorff SA, ukazuje ile jesteśmy w stanie wydać na grudniowe upominki i skąd mamy pieniądze na ten cel.
Spis treści:
Wszystko w rodzinie
W badaniu zrealizowanym na zlecenie firmy Lindorff SA większość ankietowanych, prawie jednogłośnie, stwierdziła iż spędza święta z rodziną – taką odpowiedź wskazało aż 92% respondentów. Badani zostali również poproszeni o wskazanie liczby osób, jaką obdarowują prezentami w czasie Wigilii i Świąt. Najwięcej ankietowanych – jedna trzecia – wskazało 3 lub 4 osoby. Niewielu mniej badanych, bo aż 29%, jest w stanie obdarować większa grupę bliskich, od 5 do 6 osób.
Mniejsza część respondentów jest w stanie kupić prezenty dla nieco większej liczby osób – 13% ankietowanych wręcza podarki 7-8 bliskim, a 5% aż 10-14 osobom.
Tendencja do obdarowywania mniejszej liczby osób jest mniej zauważalna. Tylko 8% badanych wręcza prezenty wyłącznie dwójce osób, a 3% jednej osobie. Zwyczaj obdarowywania się na Święta jest powszechny – zaledwie 6% respondentów zadeklarowało, że nie kupuje bliskim prezentów świątecznych w ogóle.
Jak wysoko „cenimy” bliskich?
Respondenci w badaniu zostali zapytani także o kwoty, które przeznaczają na prezenty dla swoich bliskich. Najwięcej ankietowanych – 30%, przeznacza na ten cel od 150 do niespełna 300 zł. 1/5 badanej grupy decyduje się na większą kwotę, jednak nie przekraczającą 500 zł. Z drugiej strony, aż 14% respondentów wskazało na wydatki niższe niż 150 zł.
Stosunkowo mała część badanych jest w stanie wydać na świąteczne upominki więcej. Co dziesiąty respondent przyznał, że przeznacza na nie sumę z przedziału 500-699 zł. Przekroczenie tej kwoty – nie osiągając granicy 1 tys. zł – deklaruje już tylko 3% badanych. Niespełna 1500 zł na prezenty może wydać 4% społeczeństwa, a przekroczenie tej kwoty dotyczy jedynie 3%. Natomiast 7% ankietowanych nie było w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie.
Ile przejadamy?
Na zastawienie świątecznego stołu najczęściej przeznaczamy od 300 do 499 zł (koszty związane wyłącznie z jedzeniem) – to odpowiedź 33% ankietowanych. Niewiele mniej, bo 20% badanych świętuje nieco skromniej, ograniczając wydatki do 150-299 zł, a 12% ankietowanych od 500 do 699 zł.
Największe wahania w wydatkach są zauważalne w przedziale wiekowym 50-59 lat. Badani w tym wieku w większości przeznaczają mniejsze kwoty na święta, przy czym 5% z nich jednocześnie przyznało, iż w czasie świąt na zastawienie stołu przeznacza powyżej 1500 zł. W przedziale 30-39 lat takiej odpowiedzi udzieliło tylko 2% ankietowanych, jednak 8% zadeklarowało wydatki rzędu 1000-1499 zł. W grupie 40-49 lat zauważalną „górną granicą” świątecznego stołu okazała się suma 700-999 zł z 11% odpowiedzi.
Z czego finansujemy święta?
Ankietowani zostali również zapytani, skąd biorą fundusze na świąteczne wydatki. Odpowiedzi wyklarowały dwa dominujące wybory: finansowanie świąt z wynagrodzenia (59% odpowiedzi) oraz z oszczędności (54%). Tylko 3% ankietowanych przyznało, iż do tego celu wykorzystuje pożyczkę gotówkową.
Na pytanie, czy kiedykolwiek zadłużyłeś/zadłużyłaś się na rzecz Świąt, zdecydowana większość, bo 78% procent ankietowanych, stwierdziła że nigdy nie skorzystała z tego rozwiązania. 8% badanych przyznało, że kiedyś skorzystali z pożyczki, jednak zaciągnięta kwota nie przekroczyła 1 tys. zł. 4% respondentów wyjawiło, że zdarzyło im się zadłużyć na sumę z przedziału 1000-1999 zł. Na pożyczenie wyższej kwoty, zbliżającej się do granicy 4 tys. zł, zdecydowało się jedynie 3% ankietowanych.
Badanie[2] pokazuje, że święta Bożego Narodzenia są dla nas niemal tak ważne, jak narodziny dziecka czy własny ślub. Spędzamy je głównie z rodziną i na nią wydajemy pieniądze – niezależnie, czy poprzez kupowanie prezentów czy zastawienie stołu podczas wigilijnej kolacji. Na podarki dla bliskich większość z nas wydaje od 150 do 499 zł, obdarowując w ten sposób od 3 do 6 osób – najczęściej członków naszej rodziny. Budujący jest fakt, że wydatki świąteczne finansowane są głównie z wynagrodzenia oraz oszczędności. Duża część Polaków nigdy nie zadłużała się na ten cel. Ci, którzy to zrobili, pożyczali jednorazowo nie za duże kwoty (do 2000 zł).
[1] Raport zrealizowany na zlecenie firmy Lindorff SA – badanie ilościowe realizowane techniką CAWI – przeprowadzone wśród członków społeczności badawczej Zymetrii. Realizacja badania: 26.09.2016 – 29.09.2016 r, N=427.
[2] Tamże.
