NIK o szpitalu w Gnieźnie

Najwyższa Izba Kontroli NIK
Najwyższa Izba Kontroli

Pomimo zaangażowania prawie 8 milionów środków publicznych oraz upływu kolejnych lat rozbudowa Szpitala w Gnieźnie nadal znajduje się na początkowym etapie realizacji i do czasu zakończenia kontroli NIK nie wypracowano choćby planu zakończenia inwestycji. Uwagi NIK dotyczą także powiatu gnieźnieńskiego, który nieskutecznie nadzorował przygotowanie, przebieg i finansowanie rozbudowy Szpitala.

Przed przystąpieniem do rozbudowy Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie, brakowało sprecyzowanej koncepcji rozbudowy i rzeczowego rozmiaru inwestycji. Zasadnicze zmiany, uwzględniające sugestie i opinie pracowników Szpitala zostały wprowadzone dopiero po wyłonieniu projektanta. W efekcie ostateczna koncepcja znacznie odbiegała od pierwotnej i uwzględniała budowę wcześniej nieplanowanych: oddziału ratunkowego, oddziału intensywnej terapii, laboratorium diagnostycznego oraz oddziału przyjęć. Wskutek  wprowadzonych zmian, powierzchnia użytkowa rozbudowywanego szpitala zwiększyła się niemal o 100 proc. (z 4000 m² do 7924 m²), a kubatura budynku aż o 700 proc. Jak wykazały więc wyniki kontroli w  ostatecznym rozrachunku koncepcję rozbudowy Szpitala opracował nie inwestor (Szpital), ale projektant, współpracując przy tym z ordynatorami poszczególnych oddziałów szpitalnych i kierownikami medycznych komórek organizacyjnych.

Prace nad kolejnymi wersjami rozbudowy spowodowały opóźnienie terminu wykonania dokumentacji projektowej o ponad dwa lata. Na etapie wyłonienia wykonawcy projektu rozbudowy, nie zadbano też o określenie zasad i warunków pełnienia nadzoru autorskiego nad realizacją projektu. Nadzór inwestorski nad pracami budowlanymi oraz nad koordynacją prac pozostałych inspektorów, powierzono osobie, która nie spełniała określonego wcześniej warunku posiadania nieograniczonych uprawnień konstrukcyjno-budowlanych, nie posiadała także uprawnień do nadzorowania prac w obiektach budowlanych obejmujących skomplikowane instalacje i urządzenia sanitarne i elektryczne, jakie bez wątpienia występują w obiektach takich jak szpital.  Ponadto Szpital nie zapobiegł rozpoczęciu niektórych prac budowlanych  bez pozwolenia na budowę, a udzielając zamówienia na opracowanie dokumentacji projektowej rozbudowy w trybie niekonkurencyjnym (koncepcja z 2013 r.), naruszył przepisy dot. zamówień publicznych.

Podczas kontroli Starostwa Powiatowego w Gnieźnie ustalono, że działania nadzorcze Powiatu nad prowadzoną przez Szpital inwestycją ograniczono do analizy sprawozdań i informacji, przekazywanych przez dyrektora Szpitala. Zrezygnowano z przeprowadzenia własnych analiz, które potwierdziłyby zasadność i realność założeń i działań Szpitala. Warto podkreślić, że działalności Szpitala i przebiegu inwestycji nie kontrolowano, pomimo zaangażowania w projekt niemal 2 mln zł z budżetu powiatu, a także mimo licznych sygnałów o problemach związanych z realizacją inwestycji.

Rozbudowę Szpitala planowano zrealizować przy udziale środków pochodzących z Unii Europejskiej, na podstawie umowy zawartej w listopadzie 2009 r. Ze względu na rażące odstępstwa w zakresie jakości wykonywanych prac konstrukcyjnych oraz wykonanie robót budowlanych niezgodnie ze sztuką budowlaną, w kwietniu 2012 r. Zarząd Województwa bez wypowiedzenia rozwiązał umowę ze Szpitalem. W konsekwencji, Szpital został zmuszony do zwrotu 3,4 mln złotych (zaliczka wraz z odsetkami).

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami, NIK analizuje zgromadzony materiał dowodowy i rozważa skierowanie zawiadomień do prokuratury, do rzecznika dyscypliny finansów publicznych oraz do Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Obecnie NIK oczekuje od Starosty oraz dyrektora Szpitala nadesłania informacji o sposobie realizacji wniosków pokontrolnych, dotyczących ustalenia sposobu zakończenia inwestycji oraz rozliczenia dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem.