BPO/SSC: rewolucja czy transformacja? Nowy wymiar sektora usług biznesowych w Polsce

SHELL ENERGY CAMPUS KRAKÓW fot Przemysław Kuciński

Globalne firmy zmuszone do ciągłych zmian i adaptacji oraz do szybko zmieniających się zasad rynkowych, poszukują jakości, którą znajdują w centrach biznesowych w kraju. Przykładem jest Shell Business Operations w Krakowie, gdzie w ostatnich latach znacznie wzrosła liczba pracowników, a także stanowisk menedżerskich o znaczeniu międzynarodowym. To efekt jakości pracy reprezentowany przez wykwalifikowanych specjalistów o różnorodnych talentach, którzy chcą pracować w Polsce i realizować globalne projekty. Czy możemy już mówić o sektorze nowoczesnych usług biznesowych w wersji 3.0?

Przez ostatnie 20 lat, centra usług biznesowych (BPO/SSC) bardzo dynamicznie się rozwijały. Z danych ABSL, Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych, wynika, że aż 85% firm działających w tym sektorze planuje zwiększyć zatrudnienie już w perspektywie najbliższych 12 miesięcy i może przekroczyć 340 tys. miejsc pracy do 2020 roku. To oznacza, że Polska stanie się trzecią spośród najważniejszych lokalizacji dla nowoczesnych usług biznesowych na świecie, po Indiach i Filipinach. Zmiana ilościowa wiąże się też z jakościową. Coraz wyraźniej widać trend związany z poszukiwaniem w Polsce jakości pracy i kadr, tak potrzebnych w modelach biznesowych globalnych graczy. Według ABSL, 79% firm z tego sektora znacznie poszerzyło swój zakres działania w ostatnich 12 miesiącach i aż 87% z nich planuje znaczący rozwój w kolejnym roku, także pod względem otwierania nowych lokalizacji.

Rewolucja 3.0 w sektorze BPO/SSC?

SHELL ENERGY CAMPUS KRAKÓW fot Przemysław KucińskiCentrum operacji biznesowych Shell w Krakowie, czyli Shell Business Operations (SBO) powstało w 2006 roku i jest jednym z pięciu tego typu ośrodków koncernu na świecie. Krakowski zespół tworzy obecnie ponad 3,8 tys. specjalistów w zakresie m.in. finansów, prawa, zasobów ludzkich, zarządzania projektami, księgowości, komunikacji czy logistyki. Pod względem liczby pracowników krakowskie centrum usług biznesowych Shell rozwija się bardzo dynamicznie: już w tej chwili zrównało się z podobnym ośrodkiem Shell w Manili i jest drugim co do wielkości po największym z nich, w Bangalore, stając się jednocześnie jednym z największych pracodawców w Małopolsce.

– Wkroczyliśmy w nowy etap działalności, znacznie wychodzący poza klasyczne role w sektorze nowoczesnych usług biznesowych – mówi Agnieszka Pocztowska, Dyrektor Generalna Shell Business Operations w Krakowie. – Przez ostatnie lata rośliśmy bardzo dynamicznie, na poziomie prawie tysiąca nowych pracowników każdego roku. Jednak to, co jest kluczowe, to zmiany jakościowe. Widzimy wyraźny trend związany ze zmianą roli, jaką pełni SBO w Krakowie dla Shell globalnie. To efekt dostępności do odpowiednich kadr, specjalistów o różnorodnych talentach, którzy chcą pracować w Krakowie i rozwijać się razem z firmą przez kolejne lata. Eksperci podkreślają, że kilkanaście lat temu globalne firmy szukały w Polsce optymalizacji kosztów zatrudnienia. Dzisiaj możemy śmiało powiedzieć, że inwestują w wysokiej klasy specjalistów, którzy dostarczają bardzo dużą wartość dodaną do organizacji.To wymaga od nas ciągłej pracy, ale jest to wysiłek, dający widoczne rezultaty – podkreśla.

Zachodzące zmiany w sektorze usług biznesowych są dobrze widoczne na przykładzie ewolucji  zakresu i poziomu stanowisk w tej branży.

Takie przykłady można znaleźć w SBO Kraków już teraz.  Chociażby w dziale prawnym, gdzie firma zatrudnia prawników i radców prawnych świadczących usługi dla Shell globalnie. Ponadto rozszerza się zapotrzebowanie  na stanowiska komercyjne (nie procesowe) jak np. role z obszarów marketingowych. Przykładem takich ról może być osoba odpowiedzialna za kampanie marketingowe w obszarze olejów czy smarów; lub osoba w dziale lotniczym, która zarządza portfolio klientów biznesowych. Prowadzone są także rekrutacje na stanowiska związane z kształtowaniem cen i polityki cenowej dla poszczególnych linii biznesowych.

Również w obszarze finansowym zachodzą istotne zmiany. Shell w Krakowie zatrudniło w ostatnim czasie finansistów specjalizujących się w zagadnieniach związanych z zarządzania kapitałem w projektach inwestycyjnych, trwających kilka lat. Osoby te nie zajmują się obsługą operacji czy procesów, jak w typowym modelu sektora usług, a pełnią rolę doradczą przy projektach o wartości kilkudziesięciu milionów dolarów. Zadaniem osoby na tym stanowisku jest zaproponowane najbardziej efektywnego modelu finansowego i doradztwo w zakresie optymalnych zabezpieczeń lewarujących zmiany kursów walut.

Bardzo istotne zmiany widać w obszarze komunikacji. To właśnie w Shell w Krakowie powstał dział External Relations, który tworzy grupa ekspertów w dziedzinie zarządzania i realizacji strategii komunikacyjnej w globalnych strukturach Shell. Komunikacja przygotowywana jest  m.in. dla działów wydobycia, nowych energii, dystrybucji, gazu ziemnego.

Praca w BPO/SSC jako laboratorium wiedzy?

Sukces Shell Business Operations w Krakowie i nowa jakość nie byłaby możliwa bez odpowiednich pracowników oraz kultury organizacyjnej wspierającej różnorodność, międzynarodowy charakter pracy, rozwój zawodowy, a także tworzenie przyjaznej atmosfery pracy, dającej możliwość realizacji potrzeb społecznych.

– Różnorodność w przypadku Shell wiąże się z szeregiem działań w ramach naszych programów Diversity&Inclusion, ukierunkowanymi m.in. na wsparcie kobiet w technologiach czy równe prawa społeczności LGBT+ w miejscu pracy, o czym dyskutowaliśmy chociażby podczas ostatniej konferencji ABSL – mówi Agnieszka Pocztowska. – W tym wątku zawarte jest także zapewnienie różnorodnych możliwości rozwoju poprzez szeroki dostęp do wiedzy czy międzynarodową mobilność. Miejsce pracy staje się swoistym „laboratorium wiedzy”, gdzie pracownik działu HR może odnaleźć się w logistyce, dzięki umiejętnościom miękkim, a osoba z logistyki – w finansach, ze względu na talent logicznego zarządzania procesami – dodaje.

Przykładem takiego współdziałania Shell w Krakowie jest aktywne uczestnictwo w tzw. „networkach profesjonalistów”, czyli społecznościach ekspertów specjalizujących się w określonej dziedzinie. Dzięki współpracy z takimi organizacjami jak The Chartered Institute of Management Accountants (CIMA ) czy The Chartered Institute of Procurement & Supply (CIPS), zgodnie z modelami stosowanymi w dynamicznie zmieniających się obszarach biznesowych, pracownicy wymieniają  się wiedzą z innymi ekspertami pod względem najlepszych praktyk np. w dziale finansów czy zakupów. W ten sposób wzmacnia się kompetencje poszczególnych organizacji, co ma przełożenie na rozwój całego regionu i kraju.

Shell w Krakowie czerpie znaczne korzyści z potencjału dużej organizacji. Dla wielu pracowników praca w SBO w Krakowie to unikatowa możliwość rozwijania umiejętności na wielu płaszczyznach poprzez możliwość uczestniczenia w wielu projektach o różnych charakterze. Model ten jest zbliżony do wniosków z badania „Workforce 2020” przeprowadzonego przez Oxford Economics, w którym aż 83% menedżerów stwierdziło, że planuje budować zespoły z osób, będących tylko w części ich bezpośrednimi pracownikami. Dodatkowo, członkowie zespołu Shell kształcą się na zasadzie „on-the-job learning” – oznacza to, że blisko 70% procesu nabywania nowych umiejętności odbywa się podczas pracy, 20% poprzez interakcje – uczestnictwo w programach mentoringowych, społecznościach w miejscu pracy czy otrzymywanie informacji zwrotnych na temat pracy, a tylko 10% to tradycyjne szkolenia, kursy czy korzystanie z ustrukturyzowanych źródeł wiedzy.

– Sektor nowoczesnych usług biznesowych przechodzi transformację w kierunku nowej jakości – mówi Agnieszka Pocztowska. – Mamy tę szczególną okazję, aby wykorzystać sprzyjające warunki ekonomiczne, społeczne i demograficzne i nadal rozwijać w Polsce wsparcie dla globalnego biznesu. Przykład Shell w Krakowie pokazuje, że możemy osiągnąć bardzo wiele, dzięki sprawnemu wykorzystaniu potencjału tej chwili – podsumowuje.