Regionalne izby obrachunkowe prawidłowo wykonywały zadania ustawowe w zakresie przeciwdziałania nadmiernemu narastaniu długu w jednostkach samorządu terytorialnego. W ocenie NIK regionalne izby obrachunkowe (RIO) nie dysponują jednak odpowiednimi instrumentami do skutecznego przeciwdziałania nadmiernemu zadłużaniu się jednostek samorządu terytorialnego.
Organy samorządu, mimo narastania zadłużenia, nie stosowały się do wniosków wynikających z raportów o stanie gospodarki finansowej i wystąpień pokontrolnych RIO, a rzeczywiste zadłużenie ukrywały w zobowiązaniach komunalnych osób prawnych.
Niekorzystny wpływ na skuteczne wykonywanie zadań regionalnych izb obrachunkowych ma sporządzanie oceny stanu zadłużenia na podstawie sprawozdań i dokumentów jednostek samorządu terytorialnego, których rzetelność może być zweryfikowana dopiero w toku kontroli. Skuteczne wykonywanie zadań utrudnia też podatność na manipulacje wskaźników zadłużenia, ustalonych w ustawie o finansach publicznych.
