Kiedy sprzedawca nie może wydać reszty osobie płacącej gotówką, często proponuje zapłatę kartą, żeby uwolnić siebie lub klienta od konieczności rozmieniania pieniędzy. To mała, ale jakże ważna korzyść związana z upowszechnieniem się obrotu bezgotówkowego. Dzięki temu czas oszczędza przedsiębiorca, klient oraz wszyscy stojący za nim w kolejce. A takich korzyści jest dużo więcej – zaznaczają eksperci kampanii społecznej „Warto Bezgotówkowo”.
Płacąc w sklepie gotówką nie zastanawiamy się nad rzeczywistym kosztem, jaki się z tym wiąże. A przecież przedsiębiorca musi utrzymywać w kasie odpowiednią ilość pieniędzy do wydawania reszty, na koniec dnia utarg przekazać do banku, co bywa kosztowne, a w wypadku większych sum wiąże się z ryzykiem. – Zwykle nie zastanawiamy się ile kosztuje produkcja banknotów i monet którymi płacimy, ich transport, przechowywanie, a po jakimś czasie likwidacja. Koszt obrotu gotówkowego w Polsce, czyli wszystkie wydatki związane z tym, że korzystamy z gotówki wynosi rocznie 1 proc. naszego PKB, czyli około 18,5 mld zł[1] – mówi Dariusz Marcjasz, Wiceprezes Zarządu KIR.
Zakładając, że koszt budowy kilometra autostrady w Polsce to około 40 mln. zł[2], to rezygnując z gotówki moglibyśmy co roku wybudować 450 km takich dróg. Całkowita rezygnacja z banknotów i monet jest oczywiście niemożliwa, ale warto zwiększać poziom obrotu bezgotówkowego.
Spis treści:
Mniej gotówki to mniejsze koszty
Przedsiębiorcy mogą wiele zyskać na bezgotówkowej gospodarce, bowiem to oni ponoszą większość wspomnianych kosztów. Już teraz wielu z nich rozlicza się głównie bezgotówkowo. Zgodnie z prawem transakcje gotówkowe w obrocie gospodarczym mogą dotyczyć kwot do 15 tys. zł[3]. Jeśli przedsiębiorca zapłaci jednorazowo gotówką więcej, wtedy nie będzie mógł tego zaliczyć, jako kosztu obniżającego podatek. – Konto bankowe z dostępem przez internet posiada obecnie 2,4 mln. firm z sektora MSP[4]. Przeciętny polski przedsiębiorca aktywnie korzystający z bankowości internetowej wykonuje miesięcznie 19 przelewów o wartości prawie 72 tys. zł[5]. Firmy korzystają także z prawie 3,7 mln. kart płatniczych, co oznacza, że co 10. karta płatnicza w Polsce jest kartą firmową[6] – mówi Włodzimierz Kiciński, Przewodniczący Koalicji na Rzecz Obrotu Bezgotówkowego i Mikropłatności.
Akceptacja kart za mniej niż 100 zł
Firmy coraz chętniej umożliwiają swoim klientom płacenie kartą za towary i usługi. W przypadku sklepów, restauracji czy zakładów usługowych jest to już dziś w zasadzie standard, a nie jak jeszcze kilka lat temu – przewaga konkurencyjna. Płatności kartami oferuje swoim klientom 210 tys. firm, które akceptują karty w prawie 400 tys. lokalizacji. W sumie wszystkich terminali w Polsce jest ok. 536 tys.[7] Możliwość płacenia kartą to wygoda dla klienta ale także dla przedsiębiorcy. Zwłaszcza, że w ciągu ostatnich kilku lat koszty akceptacji istotnie spadły. – Dziś sprzedawca może zapłacić mniej niż 0,5 proc. prowizji od kwoty transakcji robionych przez klientów kartą. Jeśli doliczyć do tego opłatę za zakup lub wypożyczenie terminala do płatności, to koszty akceptacji kart dla większości małych firm będą niższe niż 100 zł miesięcznie i 5 zł na dzień[8]. Można zatem śmiało powiedzieć, że przyjmowanie płatności kartą kosztuje dziś przedsiębiorcę mniej, niż obsługa gotówkowa – podkreśla dr Przemysław Barbrich ze Związku Banków Polskich, ekspert akcji WartoBezgotówkowo.pl.
Płacący kartą wydają więcej
Już w latach 70-tych naukowcy dowiedli, że sposób płacenia wpływa na to ile i jak wydajemy. Osoby korzystające z kart kredytowych i debetowych zwykle podczas jednej transakcji wydają więcej niż osoby płacące gotówką. Jest to związane także z faktem, że osoby płacące w ten sposób szybciej zapominają o wcześniej wydanych sumach, ponieważ nie przypomina im o tym ubytek gotówki w portfelu[9].
Coraz częściej zdarza się tez, że klienci, przyzwyczajeni do płacenia kartą, w ogóle rezygnują z zakupów w miejscach gdzie nie jest to możliwe. Zdaja sobie sprawę, że bez problemu znajdą inne miejsce, które zaoferuje im podobny produkt lub usługę, z możliwością bezgotówkowej płatności. Akceptacja kart jest zatem niezawodnym sposobem na zwiększenie sprzedaży i poprawę wyniku firmy.
[1] How much does it cost to make a payment? EBC, COGEPS Meeting 22-23 October 2012, Brussels, https://www.ecb.europa.eu/paym/groups/pdf/cogeps/121022/A_11_ECB_Cost_of_payments_study.pdf?f952dbf6849bf1babce0df7c95711601 , PKB w Polsce za 2016 rok 1,85 bln zł
[2] Obliczenia PwC http://tvn24bis.pl/z-kraju,74/polskie-autostrady-nie-najdrozsze-w-europie,643114.html
[3] https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wydatki-powyzej-15-tys-zl-oplacone-gotowka-nie-beda-kosztem
[4] Raport Net B@nk I kwartał 2017 https://zbp.pl/public/repozytorium/wydarzenia/images/lipiec_2017/konf/Netbank_Q1_2017_20170821.pdf
[5] Patrz przypis 4
[6] Liczba wyemitowanych kart płatniczych na przestrzeni kolejnych kwartałów od 1998 r. (XLSX), NBP, http://www.nbp.pl/systemplatniczy/karty/karty_liczba.xlsx
[7] Informacja o kartach płatniczych – pierwszy kwartał 2017, NBP
[8] Wyliczenia GW http://wyborcza.biz/biznes/1,147743,21344338,ile-kosztuje-przyjmowanie-platnosci-karta-i-dlaczego-tak-drogo.html
[9] DRAZEN PRELEC, DUNCAN SIMESTER, Always Leave Home Without It: A Further Investigation of the Credit-Card Effect on Willingness to Pay, Marketing Letters 12 2001, str. 5-12, http://web.mit.edu/simester/Public/Papers/Alwaysleavehome.pdf
